HISTORIE ŻYCIEM PISANE
Na łamach tej zakładki „Historie Życiem Pisane” chcemy prezentować historie dzieci objęte Programem, aby przybliżyć sytuację Zambijskich Rodzin, co, jak wierzymy, otworzy horyzonty naszych Drogich Przyjaciół w Polsce. Nie powstaje to zbyt szybko, z powodów czysto technicznych (słabe i drogie łącza internetowe; potrzeba tłumaczenia z j. angielskiego itp). A jeśli któraś z Rodzin, Indywidualnych Ofiarodawców czy też szkół i grup zgodziłyby się, można by także prezentować tutaj Wasze doświadczenia, przeżycia związane ze wspieraniem dzieci w Zambii (jak się zaczęło, jak to przeżywacie jako Rodzina/grupa, może jakieś sugestie, świadectwa itp.). Czekamy na wszelkie uwagi dotyczące naszej współpracy.
POSZCZEGÓLNE HISTORIE NASZYCH DZIECI
PHIRI ENELESS B/001
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
PHIRI Eneless urodziła się 26 grudnia 2003 roku, jako drugie z trójki dzieci Państwa PHIRI Penious i ZULU Violet. W 2009 roku, kiedy Eneless była jeszcze małym dzieckiem, jej rodzice rozwiedli się. Relacja między nimi nie do końca była jasna. Po rozwodzie cały czas utrzymywali ze sobą kontakt, spotykali się, po latach ponownie weszli w związek małżeński. Nie na długo. Historia z przeszłości powtórzyła się. W 2006 roku z powodu braku porozumienia między Panem Penious i Panią Violet doszło do ponownego, definitywnego rozstania. Pan Penious opuścił dom pozostawiając samotną kobietę z trójką dzieci. Od tego czasu nie utrzymuje z nimi kontaktu. Pani Violet jest jedyną osobą, która pracuje na utrzymanie Eneless i jej rodzeństwa. Ze skromnej pensji kobiety sprzątającej w domach – K500 na miesiąc (około 230 zł), stara się zapewnić dzieciom dostęp do edukacji, zaspokoić swoje i ich podstawowe potrzeby oraz opłacić wynajęcie mieszkania. Rodzina mieszka w John Laing Compound (najuboższa dzielnica w okolicy). Compound jest jednostką zamieszkania zbiorowego o skrajnie ubogich warunkach mieszkaniowych. Starsza siostra Eneless – Mabvato – wspierana przez program rządowy, uczy się w szkole Bayuni w 4 klasie szkoły podstawowej. Młodsza, Natasha, ma cztery lata, w tym roku dołączyła do oddziału przedszkolnego. Eneless jest pilną uczennicą, pogodną i uśmiechniętą dziewczynką. Jej ulubionym przedmiotem w szkole jest język angielski. Jest dopiero w drugiej klasie szkoły podstawowej więc długa droga jeszcze przed nią…
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
MWANZA Natasha urodziła się w 2004 roku, jako ósma z dziewięciu dzieci Państwa Mwanza Michael i Sakala Ngawa. Natasha, zanim została objęta naszym programem i rozpoczęła naukę w szkole św.Józefa, uczyła się w Thandizo. Poza Natashą, której edukacja jest opłacana dzięki dobroci darczyńcy, rodziców stać na posłanie jedynie czterech swoich córek do szkoły. Pozostali zakończyli edukację na różnym poziomie lub jeszcze jej nie rozpoczęli. Miejmy nadzieję, że będzie dane im rozpocząć… Dwóch najstarszych braci Natashy, Michael i Alimon, zakończyli edukacje na 9 klasie (jak nasze gimnazjum), nie mieszkają już z rodzicami. Podjęli pracę i w miarę możliwości starają się wspomóc finansowo rodzinę. Mama Natashy, Pani Ngawa, zajmuje się domem. Ojciec, Michael, pracuje jako stróż na farmie, na której mieszka razem ze swoją rodziną w budynku gospodarczym (budynek socjalny dla rodzin pracowników), skromnie przystosowanym do warunków mieszkaniowych. Siedmioosobowa rodzina mieszka w dwóch małych pomieszczeniach, które służą im jako sypialnia, pokój dzienny, kuchnia. Natasha jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej. W opinii nauczycieli jest zdolną i pracowitą dziewczyną. Jest jedną z lepszych uczennic w klasie i jeżeli tylko będzie miała możliwość kontynuowania nauki, może zajść daleko. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka. Lubi liczby, zadania matematyczne, rachunki.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
MAKUMBA Tabule urodził się w 2004 roku, jako trzeci z szóstki dzieci Państwa MAKUMBA Phinious i KALUBULA Judith. Rodzeństwo Tabule, poza dwójką najmłodszych, uczy się w naszej szkole parafialnej. Edukacja jednego z chłopców opłacana jest przez rodziców, pozostali wspomagani są rządowym programem socjalnym wspierającym edukację – CHAZ (w tym roku, po pięciu latach, program dobiegł końca). Jednego z chłopaków, Jacksona objęliśmy programem MAYO, co do pozostałych nie ma jeszcze ostatecznej decyzji. Ojciec, Pan Phinious, nie ma stałego zatrudnienia. Wykonuje różne zlecenia, prace drobne. Niestety, zlecenia na pracę dla niego nie zawsze są, dodatkowo, wynagrodzenie za pracę nie jest wysokie. Matka, Pani Judith, stara się dorobić sprzedażą cebuli, pomidorów i ziemniaków na przydrożnym straganie. Inną opcją, którą próbuje ratować rodzinę, jest uliczna sprzedaż kart z doładowaniem do telefonów. Nie jest to łatwy i dochodowy interes… Sześcioro dzieci wraz z rodzicami mieszka w dwóch pomieszczeniach. Za wynajem miejsca do życia płacą K240 (około 110 zł), co stanowi średnio ½ dochodów rodziny. Tabule ma 10 lat i obecnie jest w drugiej klasie szkoły podstawowej św. Józefa. W zeszłym roku został objęty naszym programem wsparcia edukacji. Chłopak jest pracowity. Przykłada się do lekcji, do odrabianej pracy domowej, starannie prowadzi zeszyty. Istotnym jest fakt, że rodzice Tabule skończyli zaledwie 4 i 6 klasę szkoły podstawowej. W domu porozumiewają się z dziećmi w tutejszym języku Tonga i Chinynanja, przez co chłopak ma trudności w komunikacji z rówieśnikami w szkole, na zajęciach w języku angielskim. Język angielski jest jednym z języków urzędowych Zambii. Tabule, mimo problemów językowych, lubi przychodzić do szkoły. Jego ulubionym przedmiotem jest SDS (Social and Development Subject).
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
LUBASI Agness urodziła się w 2004 roku, jako czwarte, ostatnie dziecko Państwa MOYO Wilson i CHONYA Annie. Kiedy Agness miała 3 lata, w konsekwencji zakażenia HIV, zmarł jej ojciec. Pan Wilson pozostawił małżonkę z czwórką dzieci; najstarsze (bliźniaki) miały wówczas 8 lat. Mama, Pani Annie pracuje za niewielkie wynagrodzenie jako gospodyni domowa i niania dla dzieci. Wciąż słabnąca na zdrowiu, wątłej postawy… jest nosicielką wirusa HIV. Dwoje najstarszego rodzeństwa Agnes, bliźniacy Cerphus i Ketula mają po 18 lat. Uczyli się odpowiednio w 7 i 8 klasie szkoły podstawowej lecz ze względu na brak środków finansowych, musieli zrezygnować ze szkoły. Obecnie starają się zarobić na utrzymanie rodziny, sprzedają ziemniaki, pomidory i cebulę na przydrożnym straganie. Zarobione w ten sposób pieniądze przeznaczają na opłacenie wynajmowanego mieszkania – dwa skromne pomieszczenia dla pięciu osób. Trzecia z kolei, Cesia, uczy się w Bauyni School w siódmej klasie szkoły podstawowej. Jej edukację opłaca matka. Agnes ma 10 lat, jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej im. Św. Józefa przy naszej parafii. Rok temu została włączona do programu wsparcia edukacji. Jest ambitna dziewczyną. Ciężko pracuje, aby w pełni wykorzystać szansę zdobycia wykształcenia, jaką dostała od darczyńcy.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
MUMBA Phiri Davis urodził się w 2002 roku, jako piąte z siedmiu dzieci Państwa PHIRI Kennedy i MAFUTI Judith. W 2004 roku w wyniku przewlekłej choroby, zmarł jego biologiczny ojciec pozostawiając żonę z czterema synami i trzema córkami. Najstarszy miał wówczas 13 lat, najmłodszy 2 lata. Najstarszy brat, Wiyous, ukończył szkołę. Usamodzielnił się, pracuje i nie mieszka już z matką. Kolejna, Patricia, ma 20 lat; powinna w zeszłym roku skończyć klasę dziewiątą, niestety nie kontynuuje nauki ze względu na brak środków finansowych. Podobnie Bornface, 18 lat, powinien być w siódmej klasie, a Moris w czwartej… Obecnie mieszkają u swojej babci, która stara się odciążyć córkę. Młodsza siostra Davisa ma 10 lat i uczy się w drugiej klasie szkoły podstawowej, najmłodszy, Gift ma dopiero dwa latka… (Po śmierci męża, Matka wyszła ponownie za mąż). Dziewięcioosobowa rodzina mieszka w compandzie John Laing. Compand jest jednostką zamieszkania zbiorowego o skrajnie ubogich warunkach mieszkaniowych. Długie, parterowe murowane budynki, wyglądem przypominające budynki gospodarcze, składają się z modułów o wymiarach 3 x 4 m. Zdarza się, że w pojedynczym module, na 12 m2, w jednym lub w dwóch pokojach, mieszka 10 i więcej osób! Na utrzymanie rodziny pracuje aktualny mąż Pani Judith. Niestety, nie ma on stałej pracy, wykonuje drobne zlecenia dorywczo. Pani Judith nie podjęła pracy, zajmuje się dziećmi i domem. Davis ma 12 lat, jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej im. Św. Józefa przy naszej parafii. Do programu został włączony rok temu. Jego ulubionym przedmiotem jest język angielski.
CHILESE KATIYO CHRISTINE B/006
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
CHILESHE KATIYO Christine urodziła się w 2004 roku, jako drugie z czwórki dzieci Państwa CHILESHE Clifford i MUMBA Susan. Mama i tata Christine rozwiedli się, kiedy dziewczynka była jeszcze dzieckiem. Matka kolejny raz wyszła za mąż za mężczyznę, który miał dwóch synów z poprzedniego związku, wiekiem podobnych do Judith. Chłopaki wi dzieli w Judith raczej koleżankę niż żonę ich ojca i obecną macochę. Było to powodem nieporozumień i konfliktów w rodzinie, a w konsekwencji doprowadziło do rozpadu rodziny. Synowie odeszli od ojca, a Judith wraz ze swoimi dziećmi przeprowadziła się do babci Christine. Obecnie, ze względu na problemy ze zdrowiem, matka nie pracuje. Wszyscy utrzymują się ze skromnej pensji babci, która jest służącą w domu zamożniejszych ludzi. Najstarsza siostra, Ruth, wspierana przez ojca biologicznego, uczy się w dziewiątej klasie w szkole St Francis. Młodszy brat Christine, Jordan, w tym roku dołączył do parafialnego oddziału przedszkolnego. Miejmy nadzieję, że w przyszłym roku rozpocznie edukację w szkole podstawowej. Najmłodszy brat Christine – Emmanuel, jest jeszcze dzieckiem, ma cztery lata. Christine zna swojego biologicznego ojca. Ma z nim rzadki kontakt, otrzymuje sporadyczne wsparcie na podstawowe potrzeby. Christine ma 10 lat, jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej im. Św. Józefa przy naszej parafii. Do programu został włączona rok temu. Jej ulubionym przedmiotem jest język angielski.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
MATEMBEKA Albert urodził się w 2003 roku, jako czwarte, ostatnie dziecko Państwa Emmanuel i Maureen MATEMBEKA. Pan Emmanuel zmarł, kiedy Albert miał dwa lata. Zostawił samą żonę z czwórką dzieci i brakiem perspektyw na przyszłość. Matka, Maureen, wówczas nie pracowała. Obecnie, próbując zapewnić dzieciom podstawowe warunki do życia i jedzenie, jest sprzątaczką w domu zamożniejszych ludzi. Miesięcznie zarabia K 400, co odpowiada około 200 polskim złotym. Razem ze swoimi dziećmi mieszka w jednym pokoju dla służby… Albert ma 11 lat, jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej im. Św. Józefa przy naszej parafii. Jest grzecznym chłopakiem, raczej cichym, pogodnym i ciągle uśmiechniętym. Jego ulubionym przedmiotem w szkole jest matematyka. Zapytany o przyszłość, jego potrzeby i marzenia, odpowiada, ze jego największym marzeniem jest zawód pilota…J, a z rzeczy na teraz, najbardziej ucieszy go nowy mundurek, bo z poprzedniego już wyrósł.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 5
TEMBO Margaret urodziła się w 2003 roku, jako trzecie, ostatnie dziecko Państwa TEMBO Jere i MWANZA Leya. Mama i tata Margaret rozwiedli się w 2006 roku, kiedy dziewczynka miała trzy lata. Pan Jere zostawił żonę z trójką dzieci. Wydarzenie to pociągnęło za sobą wiele innych, które ostatecznie zakończyły się tragedią. Młoda Laya, wówczas nie widząc innej możliwości, zdecydowała się na „zarabianie na ulicy…” Zaszła w ciążę, a informacja o przyszłym dziecku, dziecku z nierządu, wywołała w rodzinie oburzenie. Córka była powodem wstydu i hańby. Pomimo sprzeciwu ze strony rodziców zdecydowała się dochować ciążę. Wkrótce po tym, pod wpływem presji ze strony rodziny, osamotnienia i słabej już psychiki podjęła próbę zabójstwa niemowlaka. Dziecko zginęło, kobieta została aresztowana i do tej pory jest w więzieniu. Obecnie Margaret i jej rodzeństwem zajmuje się babcia, matka osadzonej Leyi. Najstarsza, Dorothy, uczęszczała do szkoły państwowej. Ze względu na problemy w rodzinie i brak środków finansowych rzuciła szkołę po siódmej klasie podstawowej. Ma 20 lat, niedawno wyszła za mąż i urodziła dziecko. Kolejny, Emmanuel, jest w siódmej klasie szkoły podstawowej w Mukalo. Przed nim egzaminy kończące. Margaret ma 11 lat i jest w 4 klasie szkoły podstawowej im. Św. Józefa przy naszej parafii. Do programu wspierania edukacji została włączona w zeszłym roku. Jest bardzo wrażliwą dziewczyną, cichą i raczej zamkniętą w sobie. Na jej osobowość, w dużej mierze miało wpływ dzieciństwo – rozwód rodziców, później tragedia matki. Była pośmiewiskiem wśród rówieśników. W szkole jest pracowitą i pilną uczennicą. Jej ulubionymi przedmiotami są język angielski i matematyka. Zapytana o plany na przyszłość, marzenia, odpowiada, że chciałaby ukończyć szkołę, a w przyszłości zostać dziennikarzem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
MAKUMBA Jackson urodził się w 2006 roku, jako czwarty z szóstki dzieci Państwa MAKUMBA Phirious i KALUBULA Judith. Rodzeństwo Jacksona, poza dwójką najmłodszych, uczy się w naszej szkole parafialnej. Edukacja jednego z chłopców opłacana jest przez rodziców. Kolejny, Tabule, rok temu został zakwalifikowany do programu MAYO, pozostali wspomagani byli rządowym programem socjalnym wspierającym edukację – CHAZ (w tym roku, po pięciu latach, program dobiegł końca). Jacksona w tym roku objęliśmy programem MAYO, co do pozostałych nie ma jeszcze ostatecznej decyzji. Ojciec, Pan Phinious, nie ma stałego zatrudnienia. Wykonuje wszelkie zlecenia, prace drobne. Niestety, zlecenia na pracę dla niego nie zawsze są, dodatkowo, wynagrodzenie za pracę nie jest wysokie. Matka, Pani Judith, stara się dorobić sprzedażą cebuli, pomidorów i ziemniaków na przydrożnym straganie. Inną opcją, którą próbuje ratować rodzinę, jest uliczna sprzedaż kart z doładowaniem do telefonów. Nie jest to łatwy i dochodowy interes… Sześcioro dzieci wraz z rodzicami mieszka w dwóch pomieszczeniach. Za wynajem miejsca do życia płacą K240, co stanowi średnio ½ dochodów rodziny. Jackson ma 8 lat i obecnie jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej św. Józefa. Chłopak, jak to często bywa w jego wieku, nie jest asem a nauce, ale stara się. Istotnym jest fakt, że rodzice Jacksona skończyli zaledwie 4 i 6 klasę szkoły podstawowej. W domu porozumiewają się z dziećmi w tutejszym języku Tonga i Chinyanja, przez co chłopak ma trudności w komunikacji z rówieśnikami w szkole, na zajęciach w języku angielskim. Język angielski jest językiem urzędowym w Zambii. Ulubionym przedmiotem Jacksona jest matematyka.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
Charles urodził się w 2004 roku, dokładnej daty nie znamy. W 2011 roku, kiedy chłopak miał 7 lat, jego rodzice rozwiedli się. Tuż po rozstaniu Charles mieszkał z matką. Jego sytuacja bytowa skomplikowała się, kiedy matka poznała nowego mężczyznę, jej obecnego męża, który nie wyraził zgody na utrzymywanie chłopaka. Kobieta podjęła decyzje o oddaniu syna pod opiekę swojej siostry. Charles w wieku niespełna 8 lat, nie mając innej możliwości, przeprowadził się do ciotki. Od dwóch lat nie ma kontaktu ze swoimi biologicznymi rodzicami. Z informacji, które ma od ciotki, wie, że mama mieszka w sąsiedniej dzielnicy Lusaki. Drugi raz wyszła za mąż, ma trójkę dzieci. Ciotka Charlsa, jego obecna opiekunka, ma 5 własnych dzieci. Razem z mężem, w miarę możliwości, starają się zapewnić wszystkim dostęp do edukacji, a nie jest to łatwe. Kobieta nie ma stałej pracy. Pieniądze na utrzymanie dzieci zarabia sprzedając ziemniaki i kapustę na przydrożnym drewniano – kartonowym straganie. Wujek Charlsa jest kierowcą samochodu dostawczego. Charles, mimo wyraźnych trudności w nauce, przykłada się do lekcji, stara się. Docenia możliwość edukacji, jaką otrzymał od swojego darczyńcy, który regularnie wpłaca na szkołę. Jego ulubionym przedmiotem w szkole jest język angielski, którym biegle się posługuje. Zapytany o marzenia, odpowiada, że kiedy dorośnie chce mieć dużo pieniędzy, bez konkretnych wyobrażeń co do wykonywanego zawodu. Dziś, Charles ma 10 lat. Miejmy nadzieję, ze w niedalekiej przyszłości pojawi się jasna wizja zawodu, który pomoże zrealizować jego marzenie.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
Joseph urodził się w 2003 roku jako trzecie, przedostatnie dziecko w rodzinie. Jego najstarsza siostra, Felistus, uczy się w szkole oddalonej o kilkanaście kilometrów od miejsca zamieszkania. Do szkoły dochodzi i wraca kilka godzin dziennie na piechotę, w pełnym słońcu (albo deszczu…). Kolejne dziecko w rodzinie, Nicholas, jest w ósmej klasie szkoły gimnazjalnej, za rok podchodzi do egzaminu końcowego. Najmłodsze dziecko Państwa PHIRI, Dalitso, nie zaczął jeszcze edukacji. Rodzina państwa PHIRI mieszka razem w compandzie John Laing w dwupokojowym segmencie. Compand jest jednostką zamieszkania zbiorowego o skrajnie ubogich warunkach mieszkaniowych. Długie, parterowe murowane budynki, wyglądem przypominające budynki gospodarcze, składają się z modułów o wymiarach 3 x 4 m. Zdarza się, że w pojedynczym module, na 12 m2 mieszka 10 i więcej osób! Na utrzymanie rodziny i wykształcenie dzieci pracuje ojciec Josepha, który nie ma stałego zatrudnienia. Pracuje na kontrakcie, tylko wówczas, kiedy jest zlecenie. Matka nie pracuje, zajmuje się domem. Joseph jest zdolnym uczniem, o czym świadczą jego stopnie szkolne oraz starannie prowadzone zeszyty. Jego ulubionym przedmiotem jest matematyka. Aby dostać się do szkoły, codziennie rano pokonuje dystans 40 min drogi pieszej. Po zajęciach, jak większość chłopców w Afryce, spotyka się z kolegami na rozgrywkach piłki nożnej. Marzy o tym, aby w przyszłości zostać pilotem. Jeżeli nie uda się fizycznie dosiągnąć nieba, wystarczy samochód i praca w zawodzie kierowcy.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
Naomi urodziła się w 2002 roku jako pierwsze z trójki dzieci państwa Phiri. Ma dwie młodsze siostry bliźniaczki w wieku 5 lat, które w tym roku rozpoczęły edukację w naszym parafialnym przedszkolu. Pan John, ojciec Naomi, pracuje jako ochroniarz w zakładzie produkcyjnym AMPO. Miesięcznie zarabia K700, co odpowiada 350 polskim złotym. Pani Runi, matka, pracuje jako sprzątaczka w domu zamożnych Indian, Zarabia K500. Zarobki Państwa PHIRI ledwo starczają na pokrycie podstawowych potrzeb. Pięcioosobowa rodzina mieszka w jednym niewielkim pomieszczeniu, które przedzielone kotarą pełni funkcję pokoju sypialnianego, pokoju dziennego oraz kuchni. Naomi jest w czwartej klasie szkoły podstawowej, ma 12 lat. Zobaczymy co przyniesie przyszłość, ale na dzień dzisiejszy na podstawie ocen, opinii nauczycielki oraz starannie prowadzonych zeszytów można powiedzieć, że jest dobrą uczennicą i jeżeli tylko dostanie szansę kontynuowania nauki, może wiele osiągnąć. Jest grzeczną i raczej cichą dziewczynką, bardzo uczynną. Poza obowiązkami związanymi ze szkołą pomaga mamie w czynnościach domowych – gotowaniu, sprzątaniu, opiekuje się swoimi dwiema młodszymi siostrami. Naomi marzy o podjęciu dalszej nauki, aby w przyszłości zostać kwalifikowanym nauczycielem. Zdobytą wiedzę chce przekazywać dalej. Chce wyrównywać szanse i dawać innym możliwość na lepszą przyszłość dzięki edukacji. Jej ulubionym przedmiotem w szkole jest język angielski, którym, jak na jej wiek, posługuje się bardzo dobrze.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
MUYA James urodził się w 2002 roku. Ma 12 lat i jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej przy naszej parafii. Jego ojciec zmarł w 2000 roku, pozostawiając małżonkę z trójką dzieci, z których James był najmłodszy, miał wówczas dwa lata. James nie pamięta swojego biologicznego ojca, wiele słyszał o nim od matki. Po śmierci Pana Muya, ciąg różnych wydarzeń znacznie skomplikował historię życia chłopaka. Pani Mavis, mama Jamesa, wyszła ponowie za mąż za Hatsona Mwanamunbua, z którym miała dwójkę kolejnych dzieci, dziewczynki Febby i Justine. Po kilku latach związku doszło do rozwodu. Zmiany miejsca zamieszkania, nowe środowisko, ludzie, otoczenie, z którym trzeba się oswoić… Pani Mavis została sama z piątką dzieci. Bez pracy, bez środków do życia, tym samym bez możliwości zapewnienia dalszej edukacji swoim dzieciom. Mniej więcej w tym czasie, w którym rozpadło się drugie małżeństwo Pani Mavis, najstarsza siostra Jamesa, Lilian, pozytywnym wynikiem egzaminów ukończyła 9 klasę szkoły podstawowej. Niestety, ze względu na brak środków finansowych, nie podjęła dalszej edukacji. Wyszła za mąż, a kiedy jej sytuacja poprawiła się nieznacznie, podjęła decyzję o wzięciu Jamesa pod swoją opiekę. W chwili obecnej James mieszka znacznie bliżej szkoły ze swoją siostrą, jej mężem i dwiema siostrzenicami. Wynajmują dwupokojowy segment w budynku gospodarczym, którego właścicielem jest szef wuja. Tutaj, w Zambii jest to dość powszechne, że pracownicy wraz ze swoimi rodzinami mieszkają w miejscu pracy w skromnie przystosowanych do tego celu budynkach. Wujek Jamesa czuwa nad organizacją pracy w jego zakładzie. Odpowiada też za sprawne funkcjonowanie miejsca i ogólne kwestie techniczne. Lilian na co dzień dogląda ogniska domowego. Dosłownie i w przenośni. Szykuje posiłki (gotuje na ogniu przed domem), dba o porządek w domu, opiekuje się swoimi małymi córkami, które jeszcze nie rozpoczęły szkoły oraz bratem. Jeżeli sytuacja finansowa na to pozwala, szykuje frytasy, lokalny przysmak sprzedawany w przydrożnych kartonowo – drewnianych budkach. Frytasy trochę przypominają nasze pączki, oczywiście są ich uboższą wersją. Matka Jamesa i Lilian wraz z pozostałymi dziećmi przeniosła się na wieś oddaloną o kilkadziesiąt kilometrów od Lusaki. Rzadko kontaktuje się z dziećmi. James marzy o kontynuacji nauki, aby w przyszłości zostać lekarzem i pomagać tym, którzy pomocy potrzebują. Chłopak ma dobre serce. Mimo młodego wieku jest bardzo dojrzały emocjonalnie. Ma świadomość, że gdyby nie siostra i otrzymywana pomoc finansowa darczyńcy, jego sytuacja wyglądałaby zupełnie inaczej.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
NKOWEKWA James urodził się 8 października 2004 roku. Ma 10 lat i jest w drugiej klasie szkoły podstawowej św. Józefa. W 2009 roku matka Jamesa poważnie zachorowała. Pomimo trudnej sytuacji finansowej w rodzinie, podjęto decyzje o przeniesieniu Pani Nkowekwa do miasta na niezbędną hospitalizację i dalsze leczenie. Czteroosobowa rodzina (Pan i Pani Nkowekwa, James i jego młodszy brat) mieszkali wówczas około 125 km od stolicy w Mazabuka (miasto to nazywane jest „Najsłodszym Miastem”, a to ze względu na wielkie plantacje trzciny cukrowej i produkcję cukru). Dzięki podjętemu leczeniu stan zdrowia kobiety znacznie poprawił się, a słuch o niej zaginął… Po wyjściu ze szpitala kobieta zaginęła, przestała kontaktować się z mężem i dziećmi. Po kilku latach rodzina dowiedziała się, że kobieta, w trakcie pobytu w mieście na leczeniu, poznała innego mężczyznę, który obecnie jest jej mężem, ojcem kolejnych dzieci… W ostatnim czasie kobieta nawiązała kontakt z Jamesem i jego bratem. Sporadycznie odwiedza ich w czasie wakacji, dostarcza paczki z ubraniami. Dziś, kiedy James ma 10 lat i jest w drugiej klasie szkoły podstawowej, chłopcem opiekuje się jego ojciec. Kilka lat po wydarzeniach z byłą już żoną, drugi raz zawarł związek małżeński, z kobietą, która z poprzedniego związku ma dwójkę dzieci. W 2012 roku na świat przyszło kolejne, wspólne już dziecko. Rodzice są jedynym źródłem utrzymania dla siedmioosobowej rodziny. Wszystkim swoim dzieciom starają się zapewnić dostęp do edukacji lepszej przyszłości, lecz nie jest to łatwe. Tata Jamesa zarabia K500, matka podobnie. Pracuje jako służba w domu zamożnych ludzi. Kwota K500 odpowiada około 250 polskim złotym, zatem miesięczny dochód rodziny to zaledwie 500 złotych, a wydatki są ogromne… Wszyscy razem, siedem osób, mieszkają w trzypokojowym mieszkaniu, którego właścicielem jest szef Pana Nkowekwa. Każdego dnia James idzie do szkoły około 30 min. Poza nauką, obowiązkami i rodziną znajduje czas na marzenia. Marzy, aby w przyszłości zostać pilotem, przekraczać granice, dużo latać i poznawać.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
PHIRI Mavis urodziła się w 2004 roku. Ma 10 lat i jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej św. Józefa przy naszej parafii. Jest czwartym z piątki dzieci w rodzinie. Trójka jej rodzeństwa uczy się w tej samej szkole, najmłodszy, Hilary, w tym roku dołączył do parafialnegooddziału przedszkolnego. W 2007 roku zginął ojciec Mavis (prawdopodobnie został zabity w porachunkach, w nieznanych okolicznościach). Mavis miała wówczas trzy lata i, podobnie jak jej rodzeństwo, nie pamięta swojego ojca. Od tego czasu wychowaniem dzieci zajmuje się Pani Susan, matka Mavis. Kobieta pracuje jako gospodyni domowa i służąca w domu zamożnych ludzi. Jest jedyną osobą, która zarabia na utrzymanie piątki dzieci. Za wyjątkiem najstarszej córki, która jest w dziewiątej klasie i w tym roku została włączona do programu wspierania edukacji MAYO, matka opłaca naukę pozostałych dzieci. Sześcioosobowa rodzina mieszka w dwóch małych pokojach, które służą jako sypialnia, pokój dzienny, kuchnia… Mavis, mimo trudnej sytuacji bytowej, jest bardzo pogodną dziewczyną. Na jej twarzy cały czas maluje się uśmiech. Jest grzeczna i uprzejma. W szkole chwalona przez nauczycieli jest jedną z lepszych uczennic. Zapytana o ulubiony przedmiot nieśmiało mówi o matematyce i zajęciach artystycznych. Jak na swój wiek, Mavis biegle posługuje się językiem angielskim. Chce i może wiele osiągnąć, potrzebuje tylko możliwości dalszej edukacji.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
TEMBO Taonga urodziła się w 2001 roku (Taonga, w jednym z lokalnych języków, znaczy Dziękuję). Jest czwartym z sześciorga dzieci Państwa Joseph i Matildah PHIRI. Czworo z nich uczy się w szkole, pozostała dwójka najmłodszych, miejmy nadzieję, że w kolejnych latach dołączą do oddziału przedszkolnego. Matka Taongi nie pracuje, tata jest kierowcą. Miesięcznie zarabia K900 (około 450zł), co musi wystarczyć na utrzymanie sześcioosobowej rodziny i jego chorej matki, która mieszka razem z nimi. Od dwóch lat potrzebuje stałej opieki i leczenia. Piątka dzieci, rodzice i matka mieszkają w dwóch pokojach, które są własnością przełożonego Pana Tembo. Taonga ma 13 lat i jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej św. Józefa przy naszej parafii. Jest w pełni rozwinięta lecz nie wiadomo dlaczego, ale właściwie wcale się nie odzywa. Można nawiązać z nią kontakt, dziewczyna jest grzeczna i uprzejma, ale bardzo milcząca. Problemy z mówieniem nie przeszkadzają jej w nauce. Jest pilną uczennicą, wkłada wiele trudu i ciężkiej pracy, aby dorównać rówieśnikom.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
MAMBWE Virginia urodziła się w 2005 roku. Matka Virginii nie żyje od wielu lat. Zmarła w wyniku zarażenia wirusem HIV, kiedy dziewczynka była jeszcze niemowlęciem. Wkrótce potem ojciec Virginii oddał dziecko siostrze swojej byłej żony. Zmienił miejsce zamieszkania, ponownie ożenił się, ma kolejne dzieci. Obecnie Virginia nie ma kontaktu ze swoim biologicznym ojcem. Razem z babcią, ciotką i jej dwójką dzieci z byłego małżeństwa mieszka w compandzie John Laing. Compand jest jednostką zamieszkania zbiorowego o skrajnie ubogich warunkach mieszkaniowych. Długie, parterowe murowane budynki, wyglądem przypominające budynki gospodarcze, składają się z modułów o wymiarach 3 x 4 m. Zdarza się, że w pojedynczym module, na 12 m2, w jednym lub w dwóch pokojach, mieszka 10 i więcej osób! Ciotka Virginii jest bardzo zdolną, zaradną i pracowitą kobietą. Kilka lat temu ukończyła podstawowy kurs krawiectwa, obecnie wypożycza maszynę i w miarę własnych możliwości i wcześniejszego wkładu finansowego świadczy usługi krawieckie. Business nie przynosi dużych zysków, ale zawsze jest własny, z perspektywą na przyszłość. Jeżeli przez długi czas nie ma zleceń w fachu, stara się dorobić sprzedażą węgla drzewnego. Kupuje duże worki, następnie przepakowuje węgiel do małych torebek i sprzedaje z niewielkim zyskiem. Ciotka jest jedyną osobą, która zarabia na utrzymanie czterech osób – dwójki własnych dzieci, Virginii oraz chorej babci. Virginia ma 9 lat i jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej św. Józefa przy naszej parafii. To dopiero początek jej edukacji, ale dziewczyna jest bardzo zdeterminowana. Chce kontynuować naukę, aby w przyszłości zostać prawnikiem i pomóc ciotce, zaopiekować się nią i jej dwójką małych dzieci. Jej ulubionym przedmiotem jest SDS (Social and Development Subject).
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
NGABO Jennifer urodziła się w 2003 roku. Jest drugim z czwórki dzieci Państwa NGABO Friday i MALAMA Naomi. Najstarszy brat Jennifer – Mathews, ma 14 lat, uczy się w piątej klasie szkoły podstawowej. Młodszy brat – Gerard, 8 lat, jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej. Ostatnia Issabel, 6 lat, ze względu na brak środków finansowych, nie rozpoczęła jeszcze nauki. Obydwoje rodzice wraz z dziećmi mieszkają w jednym pomieszczeniu w compandzie John Laing, bez prądu i wody w skrajnie ubogich warunkach mieszkaniowych (Woda do picia – 20-litrowy kontener – kosztuje K2 (około 1 zł). Każdego dnia dzieci dochodzą do szkoły około 40 – 50 min. Matka, Naomi, nie pracuje. Ojciec, Friday jest ochroniarzem na prywatnej posesji. Jego dochody wystarczają na skromne życie rodziny: opłacenie wynajmowanego pomieszczenia, żywność i czesne za szkołę dla dwójki dzieci. Jennifer ma 11 lat i jest w drugiej klasie szkoły podstawowej św. Józefa przy naszej parafii. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka. Dziewczyna jest grzeczna i uprzejma, pilna w swoich obowiązkach szkolnych. Jennifer marzy, aby w przyszłości rozpocząć studia medyczne. Chciałaby zostać lekarzem i pomagać tym, którzy pomocy potrzebują.
PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
PHIRI Averson urodził się w 2001 roku, jest czwartym z szóstki dzieci Państwa PHIRI. Wszyscy jego bracia i siostry podjęli naukę z różnymi osiągnięciami. Dwie najstarsze siostry Aversona przerwały edukację. Jedna wyszła za mąż, obecnie jest szczęśliwą matką rocznego synka, druga, w 8 klasie szkoły podstawowej musiała zrezygnować z nauki ze względu na brak środków na opłacenie czesnego w szkole. Rodzina mieszka w ubogich warunkach. Osiem osób, dzieci z rodzicami, zajmuje dwa pokoje bez prądu w wynajętym module na terenie compandu John Laing. Odległość, jaką chłopak pokonuje codziennie do szkoły to około 40 min drogi pieszej. Pan PHIRI zajmuje się naprawą wszelkich urządzeń gospodarstwa domowego, konserwacją mebli i przedmiotów użytku codziennego w domach zamożnych ludzi. Jest głównym źródłem utrzymania dla rodziny. Niestety, praca nie jest wysoko opłacana i nie zawsze jest zlecenie, a co się z tym wiąże, nie zawsze są pieniądze na podstawowe potrzeby dla rodziny. Pani PHIRI stara się dorobić sprzedażą frytasów (lokalny przysmak przypominający pączki – wersja o wiele uboższa). Averson jest w drugiej klasie szkoły podstawowej. Jego zeszyty prowadzone z niezwykłą starannością niepodobne są do zeszytów jego rówieśników. Jest bardzo energiczny, przy tym pracowity z ogromnym ładunkiem pozytywnej energii. Ocena subiektywna, ale kiedy staje przede mną mały chłopiec ubrany w zniszczone buty i spodnie, zużyty T-shirt, z paczuszką zeszytów w ręku i ogromnym uśmiechem, który dominuje na małej twarzy… serce się raduje, ile pogody ducha może Bóg wlać w tak niewielkie stworzenie.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 5
BANDA Smart urodził się w 2001 roku, jako trzecie z szóstki dzieci Państwa Smart i Elizabeth. Ojciec, BANDA Smart, jest pracownikiem fizycznym na kontrakcie, pracuje jako pomocnik na budowie. Jego wynagrodzenie zależy od bieżącej realizacji, a bezpośrednio ze specyfiką pracy wiążą się długie wyjazdy. Bywa i tak, że dzieci nie widzą swojego ojca przez kilka miesięcy albo i dłużej. Po zakończeniu jednej budowy, Pan Smart wraz z ekipą, przenoszą się na kolejną budowę. Ojciec pracuje dla rodziny, z którą właściwie nie widuje się… Matka, MUGALA Elizabeth, przez długi czas nie pracowała. Dwa miesiące temu podjęła pracę jako służąca i gospodyni w domu zamożnych ludzi. Najstarsza siostra Smarta, Ruth, w tym roku przystępuje do egzaminu na zakończenie 9 klasy szkoły podstawowej. Kolejna siostra, Justina, ma 14 lat lecz ze względu na trudną sytuacje finansową w rodzinie nie podjęła edukacji. Młodszy brat Smarta, Maffat, jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej w pobliskiej szkole państwowej „Bayuni School”. Dwójka najmłodszego rodzeństwa, Juma i Banda, jest w przedszkolu. Smart ma to szczęście, że dzięki wsparciu finansowemu, może zdobywać wykształcenie. Na dzień dzisiejszy jest w czwartej klasie szkoły podstawowej im. Św. Józefa przy naszej parafii. Jest dobrym i pilnym uczniem. Jego ulubionym przedmiotem w szkole jest matematyka. Po lekcjach, razem z kolegami, gra w piłkę nożną, bawi się z rówieśnikami i rodzeństwem, pomaga w obowiązkach domowych, opiekuje się młodszymi braćmi. Smart, zapytany o marzenia, plany na przyszłość, odpowiada, ze w przyszłości chciałby zostać pilotem. Jeżeli nie uda się latać, podobnie jak jego ojciec, chce być budowlańcem i stawiać domy.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
BANDA Jonathan urodził się w 2004 roku, jako czwarte z sześciu dzieci BANDA Simon i ZULU Martha. Matka, ZULU Martha, rok temu straciła zatrudnienie, od tego czasu nie pracuje na stałe, zajmuje się domem. Stara się dorobić sprzedażą warzyw na przydrożnym straganie. Ojciec, BANDA Simon, jest jedynym pewnym źródłem utrzymania dla ośmioosobowej rodziny. Pracuje jako ochroniarz z miesięcznym wynagrodzeniem K800 (trochę ponad 400 złotych). Jego dochody wystarczają na podstawowe potrzeby, w tym żywność, opłacenie mieszkania oraz czesnego za szkołę dla dwójki dzieci. Najstarsza siostra Jonathana, Brendah, ma 20 lat i w tym roku zdała do 6 klasy szkoły podstawowej. Niestety, ze względu na nieregularnie przychodzące wypłaty ojca, dziewczyna została skreślona z listy studentów. Kolejny starszy brat – Martin, ma 15 lat, zdał do 5 klasy szkoły podstawowej. Bertha ma 13 lat, zdała do 3 klasy. Najmłodsi bracia Jonathana – Charles i Simon, są jeszcze dziećmi, mają odpowiednio po 10 i 9 lat lecz z powodu problemów finansowych, również oni nie uczęszczają do szkoły. Jonathan dzięki wsparciu finansowemu od darczyńcy, może zdobywać wykształcenie. Na dzień dzisiejszy jest w drugiej klasie szkoły podstawowej im. Św. Józefa przy naszej parafii. Przykłada się do nauki, starannie prowadzi zeszyty. Jego ulubionym przedmiotem w szkole jest SDS (Social and Development Studies). Zapytany o plany na przyszłość, odpowiada, ze marzy o wykształceniu medycznym i pracy w zawodzie lekarza.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
KATIYO Constance urodziła się 2004 roku jako ostatnia z szóstki dzieci Państwa KATIYO Noah i Susan. Constance nie zna swojej matki, właściwie nic o niej nie wie. Wraz z rodzeństwem, wychowywana jest przez swojego ojca, który nigdy nie wspominał o biologicznej matce dzieci. Pan Noah rok temu poznał kobietę, która obecnie jest jego partnerką, mieszka razem z rodziną Państwa KATIYO. Kobieta nie pracuje – uczestniczy w życiu rodziny jak matka – opiekuje się dziećmi, wykonuje wszelkie prace domowe. Na utrzymanie ośmioosobowej rodziny pracuje Pan Noah. Zajmuje się swoim małym businessem – w okolicznych wioskach skupuje mleko, następnie z zyskiem sprzedaje je w mieście. Dodatkowo, niewielkie pieniądze dorabia na myjni samochodowej. Osiem osób mieszka we własnym małym domku, który ktoś podarował rodzinie. Czworo najstarszych dzieci Pana Noah uczy się w szkole św. Józefa przy naszej parafii. Ich naukę opłaca ojciec. Constance korzysta ze wsparcia darczyńcy, natomiast ostatni, najmłodszy syn, jest jeszcze dzieckiem. Szkoła i wykształcenie, miejmy nadzieję, jeszcze przed nim. Nauczyciele chwalą rodzeństwo – są grzeczni i zdyscyplinowani oraz zdolni. Osiągają dobre wyniki w nauce. Constance ma 10 lat i jest w drugiej klasie szkoły podstawowej św. Józefa przy naszej parafii. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka. Dziewczyna jest uprzejma, bardzo pogodna i uśmiechnięta. Jeszcze nie wie, kim chciałaby być w przyszłości. Może nauczycielką? Każdego dnia, kiedy po zajęciach wraca do domu, pomaga swojemu rodzeństwu odrabiać lekcje, razem uczą się i spędzają czas.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
Mishek urodził się w 2002 roku jako pierwsze z pięciorga dzieci państwa MALAMA Morgan i CHEWE Ireen. Obydwoje rodzice żyją, pracują. Matka, Ireen, jest sprzątaczką w domu zamożniejszych ludzi, zarabia K400 (ok. 200zł). Ojciec, Morgan, nie ma stałego zatrudnienia. Dorywczo zajmuje się naprawą wszelkich urządzeń gospodarstwa domowego, konserwacją mebli i przedmiotów użytku codziennego. Niestety, zlecenia na pracę nie zawsze są. Na dzień dzisiejszy, dzięki wsparciu finansowemu od darczyńcy, tylko Mishek może zdobywać wykształcenie. Młodsza siostra Naomi – lat 9, brat Francis – lat 8, nie uczą się w szkole. Dwójka najmłodszych – Tisa – lat 4 i Blessing lat 2, są jeszcze dziećmi… Siedmioosobowa rodzina mieszka w dwóch niewielkich pomieszczeniach, które pełnią funkcję pokoju sypialnianego, pokoju dziennego oraz kuchni. Mishek jest w drugiej klasie szkoły podstawowej, ciężko pracuje na dobre wyniki w nauce. Ma 12 lat, serce pełne wdzięczności i świadomość, że gdyby nie otrzymywana pomoc finansowa od darczyńcy, jego sytuacja wyglądałaby zupełnie inaczej. Zapytany o przyszłość, plany i marzenia, odpowiada, ze chciałby, aby znalazł się ktoś, kto wesprze również jego rodzeństwo.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
BANDA Mary urodziła się w 2003 roku jako piąte z sześciorga dzieci Państwa BANDA John i PHIRI Lenia. Najstarszy brat Mary – Boniface, ma 23 lata i w tym roku przystępuje do egzaminu na zakończenie 9 klasy szkoły podstawowej „Titas”. Kolejny brat – Kelvin, ma 21 lat, w zeszłym roku zdał egzamin klasy 9, obecnie uczy się w klasie 10 w szkole „Titas”. Siostra – Evelina, ma 17 lat, podobnie jak Boniface, przystępuje do egzaminu na zakończenie 9 klasy państwowej szkoły podstawowej w Bayuni School. John, lat 12, jest w 5 klasie w Bayuni School. Najmłodszy, Isaac, jeszcze się nie uczy. Dzieci są na utrzymaniu ze skromnej pensji ojca. Pan BANDA John pracuje jako pomocnik w kuchni. Matka, PHIRI Lenia, nie pracuje, zajmuje się dziećmi i wykonuje obowiązki domowe. Mary, wraz ze swoją rodziną, mieszka 40 – 50 min drogi pieszej od szkoły w compandzie John Laign. Compand jest jednostką zamieszkania zbiorowego o skrajnie ubogich warunkach mieszkaniowych, bez wody bieżącej, elektryczności. Mary ma 11 lat i jest w drugiej klasie szkoły podstawowej św. Józefa przy naszej parafii. To dopiero początek jej edukacji, ale dziewczyna jest bardzo bystra, ma dobre wyniki w nauce. Po powrocie do domu, pomaga mamie w obowiązkach domowych, kiedy skończy, razem z rodzeństwem odrabiają lekcje, powtarzają to, co było na zajęciach w szkole. Dziewczyna ma bardzo sprecyzowane plany na przyszłość. Marzy o podjęciu dalszej nauki, aby w przyszłości zostać kwalifikowaną pielęgniarką. Chce opiekować się chorymi, służyć pomocą tym, którzy będą w potrzebie. Jej ulubionym przedmiotem w szkole jest matematyka.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
CHAANGA Bridget urodziła się w 2004 roku, jako drugie wówczas z trójki dzieci Państwa CHAANGA Boston i Moonta Mutinta.
Kiedy dziewczyna miała 7 lat, jej rodzice rozwiedli się. Jej matka, Mutinta Moonta, zostawiła dzieci i męża, przeprowadziła się na południe Lusaki, gdzie kolejny raz wyszła za mąż. Ma dwójkę dzieci i od roku żadnego kontaktu z Bridget i jej rodzeństwem. Obecnie opiekę nad dziećmi sprawuje ojciec, Boston Chaanga, który żyje ze swoją nową żoną. Wspólnie mają jedno dziecko, a z poprzedniego związku obecnej żony opiekuje się dodatkowo dwójką dzieci. Pan Boston pracuje jako pomoc w kuchni z wynagrodzeniem K400 (około 200 złotych). Jego partnerka nie pracuje. Sześcioosobowa rodzina mieszka w trzech pomieszczeniach skromnie przystosowanych do życia. Co prawda za wynajem pomieszczeń nie płacą, mieszkanie jest własnością szefa Pana Bostona, ale koszty utrzymania rodziny i tak znacznie przewyższają dochody jednej pracującej osoby. Rodzeństwo Bridget uczy sie w szkole podstawowej na różnych poziomach. Najmłodsza, Beatrice, w tym roku dołączyła do oddziału przedszkolnego. Bridget jest cichą dziewczyną, bardzo skromną i wrażliwą, raczej zamkniętą w sobie. Na jej osobowość, w dużej mierze miało wpływ rozstanie z matka i w pewnym sensie ‘odrzucenie’. Jej delikatność i wrażliwość nie przeszkadza w zdobywaniu dobrych wyników w nauce. Bridget jest pilną uczennicą, sumienną i staranną. Codziennie po lekcjah pomaga w obowiązkach domowych, zajmuje się przyrodnimi siostrami, wieczorami uczy się. Ma bardzo sprecyzowane i konkretne marzenia. Pragnie kontynuować naukę, zdobyć wykształcenie na wyższym poziomie i w przyszłości otworzyć własną kancelarię. Chce być prawnikiem i we własnym biurze świadczyć usługi prawne. Trzymamy kciuki za Bridget!
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
PHIRI Mary urodziła się w 2004 roku jako szóste z ośmiu dzieci Państwa PHIRI Bandah i Frida. Mary pochodzi z bardzo biednej wiejskiej rodziny. Urodziła się w wiosce Chipata, oddalonej kilkadziesiąt kilometrów od Lusaki. Ojciec Mary pracuje na farmie nieopodal wioski, matka wykonuje drobne zlecenia – mycie, sprzątanie, ale nie jest to praca na stałe. Wszystkie dzieci Państwa PHIRI uczą się w małej wiejskiej szkole. Rok temu Mary przyjechała do miasta, do swojej ciotki, siostry mamy, która zdecydowała się wziąć małą pod swoją opiekę, zapewnić jej podstawowe utrzymanie i możliwość lepszej edukacji. W wieku niespełna 9 lat, dziewczynka opuściła dom rodzinny. Od tego momentu nie ma kontaktu z rodzicami i rodzeństwem. Ciotka Mary, jej obecna opiekunka, ma trójkę własnych dzieci. Razem z mężem, w miarę możliwości, starają się zapewnić wszystkim dostęp do edukacji. Kobieta nie ma pracy. Jedynym źródłem utrzymania dla rodziny jest wujek Mary, który pracuje na farmie, pomagając przy hodowli zwierząt. Sześcioosobowa rodzina mieszka w budynku gospodarczym na terenie farmy, skromnie przystosowanym do warunków mieszkalnych. Mary jest bardzo cichą, grzeczną i spokojną dziewczyną. Wrażliwą. Niewątpliwie, jest wdzięczna swojej ciotce za szansę, jaką dostała, ale nie do końca odnajduje się w nowej, trudnej dla niej sytuacji… Wciąż jest dzieckiem, które tęskni za swoimi rodzicami, za rodziną. Ciężko znosi rozłąkę. W szkole uczy się pilnie. Stara się i ma dobre wyniki w nauce. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka, lecz przyszłości z nią nie wiąże. Marzy o podjęciu dalszej nauki, aby w przyszłości zostać pielęgniarką. Chce pomagać chorym ludziom.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
PHIRI Assau urodził się w 2003 roku. Ma 11 lat i jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej im. Św.Józefa przy naszej parafii. Jego ojciec zmarł na gruźlicę w 2003 roku, pozostawiając samotną matkę z ósemką dzieci, z których Assau jest szóstym z kolei. W chwili obecnej matka, Pani Alice, jest głównym źródłem utrzymania dla swoich dzieci. Pracuje jako sprzątaczka w domu zamożniejszych ludzi, a jej skromna pensja K330 (ok. 150zł miesięcznie!) ledwo wystarcza na opłacenie mieszkania i żywność… Najstarszy brat Assau’a ma 24 lata. W młodości uległ poważnemu wypadkowi, w wyniku którego amputowano mu rękę. Przerwał edukację, lecz nie zrezygnował z życia. Z pomocą i wsparciem rodziny założył mały salonik fryzjerski, w którym jedną sprawną ręką obsługuje swoich klientów. Zarobione w ten sposób pieniądze przekazuje matce na wspólne utrzymanie. Kolejne dzieci Pani Alice powinny zdawać egzaminy na koniec 9 i 7 klasy, niestety nie kontynuują nauki ze względu na brak środków finansowych. Podobnie z młodszymi, którzy powinni być w czwartej i trzeciej klasie szkoły podstawowej… Najmłodsza siostra Assau’a ma cztery lata, jest jeszcze dzieckiem. Dziewięcioosobowa rodzina mieszka w dwóch wynajętych pomieszczeniach, które służą im jako sypialnia, pokój dzienny i kuchnia. Pokoje są ciasne, wypełnione młodym radosnym duchem i wzajemną miłością. Ulubionym przedmiotem Assau jest matematyka, która w jego marzeniach i planach na przyszłość ma istotne znaczenie. Chłopak chce kontynuować naukę i zdobyć wykształcenie w zawodzie księgowego, finansisty. Marzy o dobrych zarobkach, aby móc odciążyć swoją matkę. Jest dobrym i grzecznym chłopakiem, trochę nieśmiałym. A może jego nieśmiałość wynika z grzeczności.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 3
PHIRI Raphael urodził się w 1996 roku jako pierwsze z czworga dzieci w rodzinie (trzech chłopców i jedna dziewczynka). Jego obydwoje rodzice żyją, razem pracują na utrzymanie rodziny. Ojciec, Hamachino, pracuje jako rzeźnik. Matka, Lidien, otworzyła własny „business”. Prowadzi mały salon fryzjerski, gdzie zaplata kobietom tradycyjne afrykańskie fryzury. Młodszy brat Raphaela, Cliford, ma 12 lat, chodzi do 5 klasy szkoły podstawowej. Kolejna jest Catherine, zaczęła edukacje w 1 klasie szkoły podstawowej. Po semestrze musiała zrezygnować ze względu na zbyt wysoki poziom. Dziewczyna nie radziła sobie w szkole. Różnica programowa jaką miała do pokonania, była dla niej zbyt duża. Ostatni w rodzinie jest Joson. Jest jeszcze dzieckiem. Sześcioosobowa rodzina mieszka w wynajętym dwupokojowym domku, o bardzo ubogich warunkach mieszkaniowych. Raphael ma 18 lat. Powinien kończyć już szkołę średnią… Dziś dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 4 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na sąsiedniej parafii, która kiedyś była naszą filią. Bardzo towarzyski. Mimo, iż w szkole nie jest ‘orłem’ to dokłada wszelkich starań. Jest pilny i obowiązkowy. Jego ulubionym przedmiotem jest nauka o przyrodzie, połączona z podstawami chemii, biologii i fizyki. Zapytany o marzenia i plany na przyszłość, odpowiada, że kiedy dorośnie chciałaby zostać nauczycielem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 3
NJOBVU Mary urodziła się w 2004 roku jako ostatnia z siedmiorga dzieci państwa Noah i Loveness. Jej ojciec zmarł kiedy dziewczyna była jeszcze dzieckiem, nie pamięta go. Matka Mary – Loveness, jest sprzątaczką w domu zamożniejszych ludzi. Ze swojej skromnej pensji stara się utrzymać dzieci, opłacić ich edukację, a nie jest to łatwe zadanie… Najstarszy syn ukończył 9 klasę gimnazjum, lecz ze względu na trudną sytuację finansową w domu, był zmuszony zrezygnować ze szkoły. Obecnie pracuje (wykonuje drobne zlecenia), zarobionymi pieniędzmi wspiera wspólny budżet domowy. Kolejna córka pani Loveness ukończyła 12 klasę, nie mieszka już z matką w domu rodzinnym. Steven i David w poprzednich latach również ukończyli 12 klasę szkoły średniej, razem mieszkają w mieście z kuzynem. Mary nie wie, czym zajmują się bracia. Kolejny, Avales ma 14 lat i jest w 8 klasie (gimnazjum), Funwell jest w 6 klasie szkoły podstawowej. Na dzień dzisiejszy Mary ma 10 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 2 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na sąsiedniej parafii, która kiedyś była naszą filią. Mary jest miłą, grzeczną dziewczyną, bardzo uprzejmą. Ma umysł ścisły, jej ulubionym przedmiotem jest matematyka. Zapytana o marzenia i plany na przyszłość, odpowiada, z kiedy dorośnie chciałaby zostać nauczycielem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 4
MUMBA Natasha urodziła się w 2005 roku jako ostatnia z czworga dzieci w rodzinie (jedna dziewczynka i trzech chłopców). Jej tata zmarł, kiedy Natasha była jeszcze małą dziewczynką. Nie pamięta go, nawet nie wie, jak ma na imię. Ojciec pozostawił samotną żonę z czwórką małych dzieci. Wszystkie z nich, wspierane częściowo przez rodzinę, uczą się w szkołach. Najstarszy chłopak jest w 7 klasie szkoły podstawowej; w tym roku pisze egzaminy na zakończenie szkoły. Kolejny jest w 6 klasie szkoły podstawowej; później Natasha, i ostatni z kolei brat jest w oddziale przedszkolnym. Matka Natashy nie pracuje. Edukację dzieci i utrzymanie rodziny wspiera rodzina matki. W chwili obecnej Natasha ma 9 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 3 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na sąsiedniej parafii, która kiedyś była naszą filią. Mary jest bardzo spokojną dziewczyną, raczej cichą i nieśmiałą. Ma zdolności manualne, jej ulubionym przedmiotem w szkole jest CTS (Creativity Technology Studies). Zapytana o marzenia i plany na przyszłość, odpowiada, z kiedy dorośnie chciałaby zostać nauczycielem.
GONDWE VIVIAN B/031
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA …
Vivian Gondwe ……………….
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 3
MOFU Danny urodził się w 2001 roku jako pierwsze z trojga dzieci w rodzinie (trzech chłopców). Jego obydwoje rodzice żyją, ale chłopak nie mieszka z nimi. Rodzice wraz z dwoma synami mieszkają w wiosce. zajmują się uprawą ziemi i hodowlą zwierząt na własne potrzeby. Praca nie jest dochodowa, nie mają z tego pieniędzy, tym samym możliwości finansowania edukacji swoich dzieci. Danny jest jedynym w rodzinie, który objęty programem wsparcia edukacji, rozpoczął naukę w szkole. Kilka lat temu chłopak został oddany pod opiekę swojego wujka i ciotki, którzy mieszkają bliżej Stolicy (Chiolongolo). Pan Mutakila, wujek, dogląda ogrodu na posesji zamożniejszych ludzi. Pani Mutakila, ciotka Danny’ego, stara się dorobić sprzedając warzywa na przydrożnym straganie. Ich skromne zarobki ledwo starczają na pokrycie kosztów związanych z podstawowymi potrzebami – żywnością, dlatego tylko jedno z ich czworga dzieci (dwóch chłopców i dwie dziewczynki) – najstarszy syn, rozpoczął edukację. Obecnie jest w 9 klasie (gimnazjum). Na dzień dzisiejszy Danny ma 13 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 2 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na parafii, która kiedyś była naszą filią. Danny jest spokojnym chłopakiem, raczej wyciszony towarzysko. Ulubionym przedmiotem chłopaka jest język angielski. Na podjęcie decyzji ma jeszcze dużo czasu, ale już dziś myśli o tym, aby w przyszłości zostać lekarzem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 2
MWEEMBA Sunny urodził się w 2004 roku jako czwarte z pięciorga dzieci w rodzinie (trzy dziewczynki i dwóch chłopców). Obydwoje jego rodzice żyją, razem pracują na utrzymanie rodziny. Pan Mweemba pracuje jako kierowca, i to on jest głównym źródłem utrzymania. Wynagrodzenie matki jest znacznie skromniejsze. Pani Mwemba pracuje w sklepie jako pracownik fizyczny. Rodzeństwo Sunny’ego, poza jednym z braci, który przerwał edukację po 10 klasie ze względu na brak środków finansowych, uczy się na różnych poziomach. Najstarsza, Margaret uczy się w 10 klasie szkoły średniej, najmłodszy jest jeszcze dzieckiem. Na dzień dzisiejszy Sunny ma 10 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 1 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na parafii, która kiedyś była naszą filią. Chłopak nie jest ‘orłem’ w nauce, ale jest obowiązkowy. Nie opuszcza zajęć, odrabia prace domowe, zawsze jest przygotowany. Jego ulubionym przedmiotem w szkole jest matematyka. W przyszłości marzy o tym, aby zostać kierowcą.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 2
MWAPE Barnabas urodził się w 2007 roku jako czwarty, najmłodszy w rodzinie i jedyny chłopak (trzy dziewczynki i jeden chłopiec). Mieszka razem z rodzicami i rodzeństwem w skromnym, ale własnym małym domu w znacznej odległości od szkoły. Mały Barnabas codziennie pokonuje dystans pieszy ok. 1,5 godz. do szkoły (codziennie rano, przed szkołą i popołudniu, po zajęciach!). Wszystkie siostry Barnabasa uczą się w szkole na różnych poziomach. Najstarsza, Gueniglo, później Justine, są w 8 klasie (gimnazjum). Martha jest w 6 klasie szkoły podstawowej. Ojciec Barnabasa jest głównym źródłem utrzymania rodziny. Pracuje fizycznie przy produkcji bloczków betonowych. Matka, Clara, nie ma stałego zatrudnienia. Rzadko pracuje na zlecenie, wykonując różne drobne prace (ręczne pranie, pomoc na farmie, sprzedaż warzyw na straganie). Barnabas, dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 1 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na parafii, która kiedyś była naszą filią. Chłopak ma 10 lat. Wzrostem zdecydowanie odstaje od kolegów i koleżanek z klasy… Wzrostem tak, ale nie zdolnościami. Jest bardzo pracowity i staranny w tym co robi. Jego ulubionym przedmiotem jest SDS (Social and Development Studies). Zapytany o marzenia i plany na przyszłość, odpowiada, że kiedy dorośnie chciałaby zostać kierowcą dużych samochodów.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
Alisela urodziła się w 2003 roku jako czwarte z sześciu dzieci Państwa KAKOZA Vitari i Keleme. Rodzina dziewczyny pochodzi z Burundii, skąd w wyniku zamieszek uciekli, przeprowadzili się na stałe do Lusaki. Obecnie mieszkają w compandzie John Laing w trzech wynajętych pomieszczeniach bez elektryczności i bieżącej wody. Wszystkie dzieci Państwa KAKOZA mają to szczęście, że chodzą do szkoły. Najstarszy ma 24 lata i obecnie przygotowuje się do egzaminów na zakończenie 12 klasy, najmłodsza ma 6 lat i już podjęła naukę w 1 klasie szkoły podstawowej. Pan Vitari, ojciec Aliseli, nie pracuje, nie podjął nawet próby znalezienia dorywczego zajęcia. Pani Keleme również nie ma stałej pracy, ale stara się zarobić na utrzymanie rodziny przygotowując frytasy – lokalny przysmak przypominający nasze pączki, i sprzedając je w przydrożnych budkach. Dziewczyna wraz ze swoją rodziną, mieszka 40 – 50 min drogi pieszej od szkoły w compandzie John Laign w trzech niewielkich wynajętych pomieszczeniach. Compand jest jednostką zamieszkania zbiorowego o skrajnie ubogich warunkach mieszkaniowych, bez wody bieżącej, elektryczności. Alisela jest w trzeciej klasie szkoły podstawowej, ma 10 lat. Jest bardzo otwartą dziewczyną, kontaktową i radosną. Na jej twarzy często gości uśmiech. Poza obowiązkami związanymi ze szkołą pomaga mamie w czynnościach domowych – gotowaniu, sprzątaniu, opiekuje się młodszym rodzeństwem. Marzy o podjęciu dalszej nauki, aby w przyszłości zostać kwalifikowaną pielęgniarką.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
Natasha urodziła się w 2003 roku jako drugie z pięciorga dzieci w rodzinie. Jej najstarszy brat ma 14 lat, a najmłodsza siostra jest jeszcze małym dzieckiem, ma dwa latka. Wszyscy, poza ostatnią uczęszczają do szkół. Natasha wraz z obojgiem rodziców i rodzeństwem mieszka w compandzie Kanyama. Codziennie pokonuje dystans 20-30 min drogi pieszej, aby dotrzeć do szkoły. Na utrzymanie rodziny i wykształcenie dzieci pracuje ojciec Natashy. Pan Makina jest pomocnikiem na budowie, pracuje na kontrakt więc nie zawsze ma zajęcie. Co się z tym wiąże, w domu nie zawsze są pieniądze nawet na podstawowe potrzeby rodziny. Z poprzedniego związku ma także piątkę dzieci, na których utrzymanie, miesięcznie płaci określoną sumę pieniędzy. Matka Natashy nie pracuje, zajmuje się domem i dziećmi. Natasha jest grzeczną dziewczyną, bardzo miłą i uprzejmą. W opinii nauczycieli jest zdolną i pilną uczennicą. Jeżeli tylko będzie miała możliwość kontynuowania nauki, może zajść daleko. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka, a w przyszłości chciałaby zostać pielęgniarką.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
NJOVU Ruth urodziła się w 2003 roku. Ma 12 lat i jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej przy naszej parafii. Jej ojciec zmarł kiedy dziewczynka była jeszcze dzieckiem, nie pamięta go. Słyszała o nim z opowieści od babci. Matka, Alice, jest sprzątaczką i mieszka samotnie w pomieszczeniu dla służby w domu, gdzie pracuje. Ze względu na brak środków finansowych i możliwości Pani Alice podjęła decyzję o przeniesieniu córki do domu swojej siostry, Pani Mathildy, której sytuacja materialna i warunki bytowe były znacznie lepsze. Większość zarobionych pieniędzy przekazuje na utrzymanie córki, na jej ubrania, jedzenie , przyrządy szkolne. W chwili obecnej Ruth mieszka znacznie bliżej szkoły ze swoją ciotką, jej mężem i ich dwójką dzieci. Czteroosobowa rodzina i Ruth mieszkają w małym domku gospodarczym na terenie posiadłości, gdzie pracują. Wujek – Pan Joseph, jest ogrodnikiem, ciotka – pani Mathilda sprzątaczką, w tym samym domu. Dzieci Pani Mathildy i Josepha mają 5 i 3 lata, nie chodzą jeszcze do szkoły. Ruth marzy o kontynuacji nauki, chce zdobyć wykształcenie, aby w przyszłości pracować w zawodzie nauczycielki. Chce uczyć najmłodsze dzieci. Jej ulubionym przedmiotem w szkole jest język angielski.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
MAKUKWE Nellia urodziła się w 2004 roku jako druga z sześciorga dzieci Państwa MAKUKWE. Ma 10 lat i jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej przy naszej parafii. Nellia pochodzi z biednej wiejskiej rodziny. Urodziła się w wiosce oddalonej kilkadziesiąt kilometrów od Lusaki. Rodzice zajmują się uprawianiem ziemi, tylko na własne potrzeby. Czasem udaje się coś sprzedać, ale zarobki nie są wystarczające, aby pokryć koszty edukacji wszystkich dzieci. Tylko jedno z dzieci, poza Nellią wspartą naszym programem, uczy się w wiejskiej szkole. W zeszłym roku wujek Weliny, Pan Francis, zdecydowała się wziąć dziewczynę pod swoją opiekę, zapewnić jej podstawowe utrzymanie i możliwość lepszej edukacji. W wieku niespełna 9 lat, Nellia opuściła dom rodzinny, przeprowadziła się do domu wuja, w którym mieszka razem z jego żoną i trójkę własnych dzieci. Jedno z nich jest w szkole. Pan Francis pracuje jako ogrodnik, jego żona sprząta domy zamożniejszych ludzi. Ze swojej skromnej pensji opłacają wynajęcie dwóch pomieszczeń, skromnie przystosowanych do warunków mieszkaniowych, żywność i czesne za szkołę jednego z dzieci. Nellia po zajęciach szkolnych pomaga cioci w obowiązkach domowych. Zamiata, zmywa naczynia, nosi wodę, pierze. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka, a w planach na przyszłość widzi siebie jako nauczycielkę z najmłodszymi dziećmi.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
CHIPULU Wilson urodził się w 2003 roku jako drugie z czworga dzieci Państwa Mwewa i Tresford CHIPULU. Ma 12 lat i jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej przy naszej parafii. Wilson pochodzi z biednej wiejskiej rodziny. Urodził się w wiosce Chibombo, oddalonej kilkadziesiąt kilometrów od Lusaki. Najstarsza siostra Wilsona, Lawenda, kilka lat temu wyszła za mąż za mężczyznę, z którym ma jedno dziecko. Mieszkają w okolicach Lusaki. Kiedy Wilson miał 6 lat, Lawende zdecydowała się zabrać chłopaka z wioski, zapewnić mu utrzymanie i dostęp do lepszej edukacji. Państwa Chipulu nie było stać na płacenie czesnego dla wszystkich ich dzieci. Głównym źródłem utrzymania rodziny jest rybołówstwo i sprzedaż ryb. Matka sprzedaje to, co złowi ojciec. Siostra Wilsona, jej obecna opiekunka, nie pracuje, zajmuje się roczną córką. Jedynym źródłem utrzymania dla rodziny jest wujek Wilsona, Reagan, który jest ogrodnikiem. Rodzina mieszka w małym domku gospodarczym na terenie posiadłości, którą zajmuje się Reagan. Wilson jest raczej cichym chłopakiem, uprzejmym. W szkole zaangażowany w naukę, a po zajęciach w obowiązki domowe. W miarę możliwości stara się pomagać siostrze w domu – zamiata, zmywa, nosi wodę. Wieczorem znajduje czas na naukę. Jego ulubionym przedmiotem jest język angielski. Chciałby kontynuować naukę, zdobyć wykształcenie, aby w przyszłości pracować w zawodzie nauczyciela.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
Eunice urodziła się w 2004 roku jako piąte z dziesięciorga dzieci państwa Alimunda i Joyce SHAWA. Obydwoje rodzice żyją. Matka, Joyce nie pracuje, zajmuje się domem. Ojciec, Alimund, jest mechanikiem samochodowym z niewielkim miesięcznym wynagrodzeniem. Na dzień dzisiejszy dziewięcioro dzieci, z wyjątkiem najmłodszego, który ma 4 latka, uczy się w szkołach. Opłacenie edukacji dla dziewięciorga dzieci z jednej niewielkiej pensji to nie lada wyzwanie… Dwunastoosobowa rodzina mieszka w dwóch niewielkich pomieszczeniach, które pełnią funkcję pokoju sypialnianego, pokoju dziennego oraz kuchni. Eunice jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej. Po ukończeniu szkoły chce zostać sekretarką, pracować w dużym biurze i mieć bezpośredni kontakt z drugą osobą. Jej ulubionym przedmiotem jest CTA – creative arts – zajęcia plastyczne. Zapytana o plany i marzenia, potrzeby, wykazuje się ogromnym altruizmem. Nie mówi o sobie, lecz o potrzebach swojego rodzeństwa. O konieczności zakupienia nowych mundurków, przyrządów szkolnych dla nich.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 2
MUKOMBWE Eunice…..
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
Purity urodziła się w 2005 roku. Jej obydwoje rodzice żyją, niestety ich związek rozpadł się. Matka Purity – Eunice nie pracuje, mieszka na wsi, gdzie uprawia warzywa na własne utrzymanie. Ojciec, Michael, wyprowadził się do miasta, gdzie poznał młodszą od siebie kobietę, ożenił się z nią, ma dwoje kolejnych dzieci. Purity mieszka w mieście z ojcem i jego obecną partnerką ze względów czysto praktycznych. Pan Michael potrzebował kogoś, kto, w razie potrzeby, zajmie się jego małymi dziećmi. Dziewczynka została objęta naszym programem po interwencji sąsiadów. Dziś uczy się w drugiej klasie szkoły podstawowej. To dopiero początek, ale dziewczyna jest zdolna i chętna do nauki. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka. Chce zdobywać dalsze wykształcenie, aby w przyszłości pracować w zawodzie nauczycielki.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA …
SIKOMBWE Jane ……………..
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA …
GONDWE Frank …………………..
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA …
DONADI Sonia………………..
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA …
CHISEBA Benjamin ………………..
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA …
ZULU Aaron …………………….
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 4
KAINZHALA Dorothy urodziła się w 2002 roku jako trzecie z sześciorga dzieci Państwa Hariet i Titus (cztery dziewczyny i dwóch chłopaków). Dziewczynka mieszka razem ze swoją rodziną w budynku gospodarczym (budynek socjalny dla rodzin pracowników), skromnie przystosowanym do warunków mieszkaniowych w miejscu pracy jej rodziców. Tata, Pan Titus, jest stróżem na farmie. Mama, Pani Hariet, pracuje na tej samej farmie, zajmuje się uprawą roślin. Mała Dorothy codziennie pokonuje dystans pieszy ok.1 godz. do szkoły (codziennie rano, przed szkołą i popołudniu, po zajęciach!). Najstarsza siostra Dorothy przerwała edukacje na poziomie 9 klasy szkoły gimnazjalnej. Ma 16 lat i jest już mężatką. Kolejni są Anthony, Dorothy i Rosmary, którzy uczą się odpowiednio w 6, 4 i 2 klasie szkoły podstawowej. Ostatnia, najmłodsza Tandy jest jeszcze dzieckiem. Dorothy, dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 4 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na parafii, która kiedyś była naszą filią. Dziewczyna ma 12 lat. Jest cichą, raczej nieśmiałą osobą, w szkole dobrą uczennicą. Stara się być pilna w nauce. Jej ulubionym przedmiotem w szkole jest matematyka. Jak większość dziewczynek w jej wieku, zapytana o plany na przyszłość i marzenia, odpowiada, że chciałaby pracować w zawodzie nauczycielki.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 4
MUBITA Cecilia urodziła się w 2002 roku jako ostatnia z czworga dzieci w rodzinie. Jej matka zmarła, kiedy dziewczynka była jeszcze dzieckiem, nie pamięta jej. Ojciec Cecilii – Jofrey, pracuje jako stróż na farmie, na której mieszka razem ze swoją rodziną w budynku gospodarczym (budynek socjalny dla rodzin pracowników), skromnie przystosowanym do warunków mieszkaniowych. Rodzeństwo Cecilii wspierane finansowo przez swojego ojca, podjęło edukację na różnych poziomach. Najstarszy jest Joseph, ma 19 lat. Kilka lat temu, ze względu na trudną sytuację materialną rodziny, przerwał edukację na poziomie 8 klasy szkoły gimnazjalnej. Victoria ma 17 lat i jest w 9 klasie szkoły gimnazjalnej. Kolejna, Mildret, ma 14 lat, podobni jak starsza siostra jest w 9 klasie szkoły gimnazjalnej. W tym roku obie przygotowują się do egzaminów końcowo rocznych. Na dzień dzisiejszy Cecilia ma 12 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 4 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na sąsiedniej parafii, która kiedyś była naszą filią. Dziewczyna jest bardzo dojrzała jak na swój wiek. Bardzo cicha i skromna. Jej ulubionym przedmiotem w szkole jest język angielski. Zapytana o marzenia i plany na przyszłość, odpowiada, z kiedy dorośnie chciałaby zostać nauczycielem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA …
WAKUNGUMA Mushiko ………………….
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA …
SHEMATANGA Charles
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
Bright urodził się w 2005 roku jako jedno z siedmiorga dzieci Państwa Jaffeta i Carol. Obydwoje rodzice żyją. Tata, Jaffet, pracuje jako ogrodnik, mama, Carol, nie pracuje. Na dzień dzisiejszy, dzięki wsparciu finansowemu od darczyńcy, tylko Bright może zdobywać wykształcenie. Pozostałe jego rodzeństwo nie uczy się, czas spędzają na wspólnych grach i zabawach, spotkaniach z dziećmi z okolicy. Rodzina mieszka w małym domku gospodarczym, w dwóch pokojach, na terenie posiadłości, którą zajmuje się Pan Jaffet. Bright jest nieśmiały, bardzo wycofany towarzysko i małomówny. Cechy te nie przeszkadzają mu w zdobywaniu dobrych wyników w nauce. Jest pilnym studentem. Jego ulubionym przedmiotem jest nauka o przyrodzie, połączona z podstawami chemii, biologii i fizyki. Chłopak, kiedy skończy szkołę, chce mieć własną farmę. Chce zajmować się roślinami, pielęgnować je, uprawiać warzywa.
PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
Hope urodziła się w 2004 roku jako jedno z dziesięciorga dzieci Państwa Pity i Dorin SOKO. Jej obydwoje rodzice żyją, razem pracują na utrzymanie rodziny. Matka Hope – Dorin, jest sprzataczką w domu zamożnych ludzi. Ojciec -Pity, jest ogrodnikiem. Dwunastoosobowa rodzina mieszka w skromnych warunkach, bez elektryczności i bieżącej wody w compandzie John Laing. Compand jest jednostką zamieszkania zbiorowego. Długie, parterowe murowane budynki, wyglądem przypominające budynki gospodarcze, składają się z modułów o wymiarach 3 x 4 m. Zdarza się, że w pojedynczym module, na 12 m2, w jednym lub w dwóch pokojach, mieszka 10 i więcej osób! Najstarsza siostra Hope ma 21 lat, przerwała edukację na poziomie 9 klasy szkoły podstawowej, obecnie już rozwiedziona mieszka z dzieckiem wraz z rodzicami… Piątka dzieci, wspierana przez rodziców, uczy się na różnych poziomach w szkole podstawowej. Następnie Hope objęta naszym programem i trójka najmłodszych, niestety, ze względu na brak środków finansowych, nie uczy się. Hope uczy się w pierwszej klasie szkoły podstawowej. Jej ulubionym przedmiotem jest CTA – creative arts – zajęcia plastyczne. Jest zdeterminowana, aby kontynuować naukę, a w przyszłości zdobyć wykształcenie w zawodzie prawnika. Jest pogodną dziewczyną, radosną z ogromnym ładunkiem pozytywnej energii.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
Fransica urodziła się w 2004 roku jako drugie z pięciorga dzieci w rodzinie. Fransica nie do końca wie, czym dokładnie trudnią się jej rodzice, ale obydwoje pracują na utrzymanie rodziny. Siedmioosobowa rodzina mieszka w skromnych warunkach, bez elektryczności i bieżącej wody w compandzie John Laing ok. 40-50 min drogi pieszej do szkoły. Trójka dzieci, wspierana przez rodziców, uczy się na różnych poziomach w szkole podstawowej. Najmłodszy ma dopiero dwa lata, miejmy nadzieję, ze w przyszłości dane mu będzie rozpocząć edukację. Kunda uczy się w drugiej klasie szkoły podstawowej. To dopiero początek, ale dziewczyna jest zdolna i chętna do nauki. Jej ulubionym przedmiotem jest SDS (social and development studies). Chce zdobywać dalsze wykształcenie, aby w przyszłości pracować w zawodzie nauczycielki. Po zajęciach, kiedy wraca do domu, pomaga mamie w obowiązkach domowych, opiekuje się młodszym rodzeństwem, wieczorami, zanim zajdzie słońce, wspólnie odrabiają lekcje.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
Francis urodził się w 2004 roku jako drugie z pięciorga dzieci w rodzinie. Obydwoje rodzice żyją. Od długiego czasu nie pracuj mają stałego zatrudnienia. Starają się dorobić sprzedażą warzyw, drobnych słodyczy i przekąsek na przydrożnym straganie. Matka sprzedaje, ojciec odpowiedzialny jest za ‘zaopatrzenie’ budki. Rodzice ciężko pracują, aby móc zapewnić dzieciom dostęp do podstawowego wykształcenia. Najstarsze z dzieci, syn, ma 12 lat, najmłodszy jest jeszcze dzieckiem, ma 5 lat. Nie są w stanie pracować za pieniądze, ale w miarę możliwości starają się odciążyć rodziców z obowiązków domowych. Również Francis, codziennie po szkole pomaga rodzicom, zajmuje się swoim młodszym rodzeństwem. Ulubionym przedmiotem Francisa jest CTA (creative arts) – zajęcia plastyczne. Dziś Francis ma 10 lat, zapytany o marzenia, odpowiada, że kiedy dorośnie chce być żołnierzem. Odważnie bronić ojczyzny.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
Anna urodziła się w 2004 roku jako drugie z czworga dzieci Państwa Shadreck i Stella MAIMISA. Obydwoje rodzice żyją, razem pracują na utrzymanie sześcioosobowej rodziny. Matka, Stella sprząta domy zamożniejszych ludzi. Zarabia K300, co odpowiada ok. 150 polskim złotym. Ojciec, Shadreck, jest ogrodnikiem. Rodzina mieszka w dwóch niewielkich pokojach znajdujących się na terenie posiadłości, w której pracuje Pan Shadreck. Na dzień dzisiejszy wszystkie dzieci uczą się w szkołach. Najstarsza w tym roku przygotowuje się do egzaminu kończącego 12 klasę szkoły podstawowej, najmłodszy chłopak ma 6 lat. Jest w oddziale przedszkolaków. Anna jest w drugiej klasie. Po ukończeniu szkoły chce zostać sekretarką i zarabiać przynajmniej tyle, aby zapewnić rodzinie średni standard życia. Jej ulubionym przedmiotem jest nauka o przyrodzie, połączona z podstawami chemii, biologii i fizyki.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
Prisca urodziła się w 2007 roku jako siódme z ośmiorga dzieci państwa Collins i Eronet. Obydwoje rodzice żyją. Matka, Eronet sprząta w domu zamożniejszych ludzi. Ojciec, Collins, jest pomocnikiem na budowie, pracuje na kontrakt. Rodzina mieszka w dwóch niewielkich pokojach dla służby w domu, gdzie sprząta Pani Eronet. Na dzień dzisiejszy wszystkie dzieci, poza najmłodszym, który ma dwa latka, uczą się w szkole na różnych poziomach. John w tym roku zdaje egzamin na zakończenie 7 klasy szkoły podstawowej. Chipo jest w 6 klasie, Junior, podobnie jak najstarszy, szykuje się do egzaminów po 7 klasie, Smart zdał do 11 klasy, Joe, Nessary i Loy są na początku swojej kariery edukacyjnej. Prisca jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej. Ma siedem lat. W tym wieku trudno o konkretne wizję na przyszłość, ale w chwili obecnej chciałaby zostać nauczycielką Jej ulubionym przedmiotem jest SDS (social and development studies).
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 5
Silvia urodziła się w 2002 roku jako piąta z dziewięciorga dzieci Państwa Henry i Felistus. Razem z rodzicami i rodzeństwem mieszka w dwóch wynajętych pokojach w skromnych warunkach lokalowych. Matka Silvi – Felistut, nie pracuje, zajmuje się domem. Ojciec – Henry, pracuje jako ogrodnik z wynagrodzeniem K500 co odpowiada ok. 250 polskim złotym. Najstarsza siostra Silvi – Patricia ma 26 lat pracuje jako sprzątaczka, stara się finansowo wspomagać rodziców. Kolejny, Gabriel, ma 20 lat i jest w 11 klasie szkoły podstawowej, Andrew ma 14 lat, jest w 8 klasie tak jak Godfrey, młodszy o rok. Najmłodsi Henry, Mathilda i Gift mają odpowiednio po 7, 5 i 3 lata. Silvia uczy się w trzeciej klasie szkoły podstawowej, ma 12 lat. Jej ulubionym przedmiotem jest język angielski. Jest dobrą, raczej cichą i grzeczną dziewczyną. W przyszłości chce zostać siostrą zakonną, chce pomagać i służyć ludziom. Kiedy pytam o jej potrzeby, nie mówi o sobie, lecz o ogólnych potrzebach rodziny – „dom jest dla nas za mały”.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 3
JERE Dina urodziła się w 2003 roku jako ostatnie z dwojga dzieci w rodzinie. Dina pochodzi z bardzo biednej wiejskiej rodziny. Urodziła się w miejscowości Chipata, oddalonej kilkaset kilometrów od Lusaki. Jej rodzice rozwiedli się lata temu wprowadzając niepokój w życie wówczas małej Diny i jej starszej siostry. Opiekę prawną nad dziewczynkami przejęła chora ciotka, która potrzebując kogoś, kto się nią zajmie, zaproponowała im dach nad głową i łatwiejszy dostęp do edukacji. Obecnie jej stan zdrowia jest znacznie lepszy, ale pensja nauczycielki (ciotka, Wezy, pracuje jako nauczyciel w małej szkole) nie wystarcza na opłacenie czesnego dla obydwu dziewczynek. Starsza siostra Diny ma 18 lat i uczy się w 7 klasie szkoły podstawowej. Od momentu przeprowadzenia się do ciotki, Dina straciła kontakt z rodzicami. Mary jest bardzo cichą i grzeczną dziewczyną. Wrażliwą. Niewątpliwie, jest wdzięczna swojej ciotce za szansę, jaką dostała, ale nie do końca odnajduje się w nowej, trudnej dla niej sytuacji… Wciąż jest dzieckiem. W szkole uczy się pilnie. Stara się i ma dobre wyniki w nauce. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka, którą może wykorzystać w planach na dorosłe życie. W przyszłości chciałaby pracować w biurze, mieć bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA- KLASA 3
TEMBO Esther urodziła się w 2002 roku. Ma 12 lat i jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej przy naszej parafii. Jej ojciec zmarł kiedy dziewczynka była jeszcze dzieckiem, nie pamięta go. Zostawił samotną małżonkę z trójką dzieci – trzy dziewczynki, z których Esther jest najmłodsza. Kilka lat później, zmarła również matka dziewczyny. Zanim Esther została sierotą, jej dwie starsze siostry wyszły za mąż. To właśnie jedna z nich zaopiekowała się najmłodszą siostrą. W chwili obecnej Esther mieszka znacznie bliżej szkoły ze swoją siostrą, jej mężem i ich trójką własnych dzieci. Siostra, opiekunka Esther, nie pracuje, zajmuje się małymi córkami. Jej mąż jest głównym źródłem utrzymania dla rodziny. Ze skromnej pensji kierowcy stara się zaspokoić podstawowe potrzeby swoich kobiet. Dziś, Esther ma 12 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 6 klasie podstawowej w St Joseph na terenie naszej parafii. Może nie jest najlepszą uczennicą, ale jest obowiązkowa i stara się. Jej ulubionym przedmiotem jest język angielski. Zapytana o plany i marzenia, odpowiada, że chce ukończyć szkołę, zdobyć dalsze wykształcenie i zostać prawnikiem, aby pomagać rodzinom, które są w trudnych sytuacjach. Esther wygląda znacznie poważniej i dojrzalej jak na swój wiek. W rzeczywistości wciąż jest małą, raczej cichą i nieśmiałą dziewczynką.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA- KLASA 4
MWANSA Grace urodziła się w 2002 roku jako czwarte z ośmiorga dzieci Państwa Edison i Mwanida. Jej rodzice żyją, obydwoje pracują na farmie w wiosce Changwe. Mieszkają tam razem z dziećmi w domku gospodarczym, skromnie przystosowanym do warunków mieszkaniowych. Dziewczyna była jedyną z dzieci w domu, która uczyła się. Codziennie pokonywała duży dystans, aby rano dojść do szkoły, a po zajęciach wrócić do domu. Pojawiły się problem ze zdrowiem, przez co zrezygnowała ze szkoły. Starsza siostra, mężatka z dwójką własnych dzieci, zaproponowała, że na czas nauki w szkole, może zaopiekować się Grace. Obecnie dziewczyna mieszka w Lusace, finansowo wspierana przez swoja siostrę, która trudni się sprzedażą ubrań z second handu. Nie jest to dochodowy i łatwy business… Grace ma stały kontakt z rodzicami w Changwe, niestety rzadki. Dziś, Grace ma 12 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 3 klasie podstawowej w St Joseph na terenie naszej parafii. Jest bardzo energiczną dziewczyną, kontaktową. Jej ulubionym przedmiotem w szkole jest język angielski. Zapytana o plany na przyszłość i marzenia, odpowiada, że chce ukończyć szkołę, zdobyć dalsze wykształcenie i pracować jako pielęgniarka. Ma w sobie dużą potrzebę pomagania innym.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA- KLASA …
ROZA Gloria urodziła się w 2005 roku jako trzecie z dziesięciorga dzieci Państwa John i Loza. Gloria pochodzi z bardzo biednej rodziny. Jej obydwoje rodzice żyją, ale ani Matka, ani ojciec nie pracują. Tylko trójka z jej rodzeństwa, wspierana przez wujka, który utrzymuje ich z dochodów z własnego sklepu, podjęła naukę w szkole. Pozostali, w różnym wieku, ze względu na brak środków finansowych nie rozpoczęli nauki. Najstarszy, brat Glorii, ma dopiero 12 lat. Gloria jest pogodną i grzeczną dziewczyną. Do nauki w szkole przykłada się na miarę swoich możliwości. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka, którą może wykorzystać w planach na dorosłe życie. W przyszłości chciałaby pracować w zawodzie lekarza, mieć bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA- KLASA 3
KAMIZI Gift urodziła się w 2006 roku. Ma 8 lat i jest w drugiej klasie szkoły podstawowej St Joseph przy naszej parafii. Jej ojciec zmarł kiedy dziewczynka była jeszcze dzieckiem, nie pamięta go. Zostawił samotną małżonkę z czwórką dzieci – trzy dziewczyny, z których Gift jest trzecią z kolei. Najstarsza siostra Gift, ma 17 lat, najmłodszy brat jest jeszcze dzieckiem, ma 5 miesięcy… Wychowaniem i utrzymaniem czwórki dzieci zajmuje się Pani Alice, która od długiego czasu nie pracuje. Stara się dorobić sprzedażą warzyw, słodyczy na przydrożnym straganie, ale pieniądze nie są wystarczające. Finansowo wspierana jest przez swoją siostrę, która pomaga jej również w wychowywaniu dzieci i w miarę możliwości w opłacaniu ich edukacji. Gift, dzięki wsparciu darczyńcy ma szansę kontynuować naukę. Może nie jest najlepszą uczennicą, ale jest obowiązkowa i stara się. Jej ulubionym przedmiotem jest język angielski. Zapytana o plany i marzenia, odpowiada, że chce ukończyć szkołę, zdobyć dalsze wykształcenie i zostać prawnikiem. Dziewczyna jest raczej nieśmiała, cicha i na pewno grzeczna, bardzo wdzięczna za wszystko, co otrzymała do tej pory.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA- KLASA 4
MATEMBA Kasweka urodziła się w 2007 roku, jako ostatnie z dwojga dzieci w rodzinie.
Kiedy Kasweka była jeszcze małym dzieckiem, jej rodzice rozwiedli się. Opiekę nad dziewczynką przejął biologiczny ojciec, Pan Joe. Obecnie pięcioosobowa rodzina – Pan Joe, jego nowa partnerka, Kasweka z siostrą i kolejne dziecko Pana Joe – mieszkają w wynajętym pomieszczeniu, w miejscu pracy ojca, skromnie przystosowanym do celów mieszkaniowych. Kasweka ma kontakt z biologiczną matką. Często jeździ do niej, dostaje pieniądze na utrzymanie, ubranie i żywność. Niestety, zarówno pensja ojca jak i skromne datki od biologicznej matki nie wystarczają na pokrycie kosztów edukacji dzieci. Kasweka, dwa lata temu, została objęta naszym programem MAYO.
Na dzień dzisiejszy dziewczynka ma 7 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 2 klasie podstawowej w St Joseph Community School przy naszej parafii. Kasweka jest grzeczną dziewczyną, bardzo spokojną i wyciszoną. Ma umysł ścisły, jej ulubionym przedmiotem jest matematyka. Zapytana o marzenia i plany na przyszłość, odpowiada, że kiedy dorośnie chciałaby zostać nauczycielem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA- KLASA 4
MAKALICHI Tessy …………….
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 6
KAMOKO Elias urodził się w 2002 roku jako drugi z pięciorga dzieci Państwa Akima i Elizabeth.
Mieszka razem z rodzicami i rodzeństwem w budynku gospodarczym, skromnie przystosowanym do warunków mieszkaniowych, na terenie posesji, gdzie jako ogrodnik pracuje jego ojciec, Akim. Pani Elizabeth pracuje fizycznie w sklepie. Najstarszy brat Eliasa, Christopher, ma 18 lat, ukończył 9 klasę szkoły średniej. Później 18-letni Aikim ukończył 9 klasę szkoły gimnazjalnej. Isaak i Emmanuel mają po 14 i 6 lat, są odpowiednio w 6 i 1 klasie szkoły podstawowej. Najmłodszy, Emmanuel, również objęty jest naszym programem wsparcia edukacji.
Elias ma 12 lat. Dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 5 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na parafii, która kiedyś była naszą filią. Chłopak jest pogodny i grzeczny, w szkole stara się być dobrym uczniem. Jego ulubionym przedmiotem jest matematyka. Ma dobre, pogodne spojrzenie i ciepły uśmiech. Zapytany o marzenia i plany na przyszłość, odpowiada, z kiedy dorośnie chce zostać księdzem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 2
KAMOKO Emmanuel urodził się w 2002 roku jako ostatni, najmłodszy z pięciorga dzieci Państwa Ackim i Elizabeth.
Mieszka razem z rodzicami i rodzeństwem w budynku gospodarczym, skromnie przystosowanym do warunków mieszkaniowych, na terenie posesji, gdzie jako ogrodnik pracuje jego ojciec, Akim. Pani Elizabeth pracuje fizycznie w sklepie. Najstarszy brat Emmanuela, Christopher, ma 18 lat, ukończył 9 klasę szkoły średniej. Później 18-letni Aikim ukończył 9 klasę szkoły gimnazjalnej. Isaak i Elias mają po 14 i 6 lat, są odpowiednio w 6 i 5 klasie szkoły podstawowej. Elias również objęty jest naszym programem wsparcia edukacji.
Emmanuel ma 7 lat. Dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 1 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na parafii, która kiedyś była naszą filią. Jeszcze długa droga przed nim, ale już dziś chciałby zostać kierowcą. Mieć własną farmę, uprawiać warzywa i hodować zwierzęta. Trzymamy kciuki za małego chłopaka!
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 3
KAMBAI Samuel urodził się w 2004 roku, jako piąte z sześciorga dzieci w rodzinie (trzy dziewczynki i trzech chłopców).
Kiedy Samuel był jeszcze małym dzieckiem, jego rodzice rozwiedli się. Ojciec opuścił dom pozostawiając samotną kobietę z szóstką dzieci. Kolejny raz ożenił się, od tego czasu nie utrzymuje z nimi kontaktu. Pani Dorothy, matka Samuela, jest jedyną osobą, która pracuje na utrzymanie chłopaka i jego rodzeństwa. Ze skromnej pensji, którą dostaje za pracę na farmie, stara się zapewnić dzieciom dostęp do edukacji, zaspokoić swoje i ich podstawowe potrzeby oraz opłacić wynajęcie mieszkania. Najstarsza siostra Samuela nie mieszka już z rodziną. Przerwała edukację w szkole podstawowej, wyszła za mąż. Najmłodszy, chłopak, ma pięć lat, jeszcze nie rozpoczął edukacji.
Dziś chłopak ma 10 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 2 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na parafii, która kiedyś była naszą filią. Jego ulubionym przedmiotem jest język angielski. Marzy o tym, aby w przyszłości zostać kierowcą samochodów. Jeżeli nie uda się z samochodami, może zostać pilotem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 3
MUSAKANYA Loveness ……………….
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 7
KAYUMBWA Mary urodziła się w 2002 roku jako trzecie z pięciorga dzieci w rodzinie (jeden chłopak i cztery dziewczyny). Jej obydwoje rodzice żyją, ale dziewczynka właściwie ich nie zna, nie mieszka z nimi i od długiego czasu nie utrzymuje z nimi kontaktu. O swoim rodzeństwie też nic nie wie.
Jej prawnymi opiekunami są ciotka i wujek – Pani Silig i Pan Isaac. Nie mając własnych dzieci, kilka lat temu wyszli z propozycją, że umożliwią dziewczynie dostęp do edukacji. Kiedyś obydwoje pracowali, dziś już bez pracy, z o wiele trudniejszą sytuacją materialną. Nie stać ich na płacenie szkoły dla Mary.
Na dzień dzisiejszy Mary ma 12 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 6 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na parafii, która kiedyś była naszą filią. Jej ulubionym przedmiotem jest matematyka. Jest raczej cichą dziewczyną, bardzo wdzięczną za otrzymaną możliwość kontynuowania edukacji.
W przyszłości chciałaby pracować z najmłodszymi dziećmi jako nauczycielka.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. ANTONIEGO – KLASA 7
BANDA Samson urodził się w 1999 roku jako drugie z pięciorga dzieci Państwa Sneal i Labson (trzech chłopców i dwie dziewczynki).
Chłopak mieszka razem z rodzicami i rodzeństwem na terenie farmy, gdzie jako stróż pracuje jego ojciec. Rodzina zajmuje dwa pokoje w budynku gospodarczym (budynek socjalny dla rodzin pracowników) skromnie przystosowanym do warunków mieszkaniowych. Pani Sneal nie pracuje. Stara się dorobić sprzedając warzywa, drobne słodycze na przydrożnym straganie.
Najstarsza siostra Samsona nie mieszka już z nimi, wyszła za mąż. Młodsze rodzeństwo, Aran, Lazaraus i Florence, mają po 12, 9 i 7 lat i uczą się odpowiednio w 3 i w 2 klasie szkoły podstawowej.
Samson ma 15 lat. Dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 6 klasie podstawowej w St Anthony Community School w Chilongolo, jednej ze szkół na parafii, która kiedyś była naszą filią. Bardzo towarzyski. Mimo, iż w szkole nie jest ‘orłem’ to dokłada wszelkich starań. Jest pilny i obowiązkowy. Jego ulubionym przedmiotem jest nauka o przyrodzie, połączona z podstawami chemii, biologii i fizyki. Zapytany o marzenia I plany na przyszłość, odpowiada, że kiedy dorośnie chciałaby zostać nauczycielem.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
MWANSA Lenox urodził się w 2006 roku, jest pierwszym z dwojga dzieci Państwa Lewis i Mary. Jego młodsza siostra Mary, ma 4 lata. Obydwoje rodzice Lenoxa żyją. Mama nie pracuje, ojciec zajmuje się ogrodem na posesji zamożniejszych ludzi, gdzie mieszka razem ze swoją rodziną w budynku gospodarczym (budynek socjalny dla rodzin pracowników), skromnie przystosowanym do warunków mieszkaniowych. Z niewielkiej pensji Pana Mwansy trudno było wygospodarować pieniądze na opłacenie nauki dla syna, która tutaj, w Zambii, jest dość kosztowna.
Lenox ma 8 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 3 klasie podstawowej w szkole St Joseph na terenie naszej parafii. Jest niezwykle inteligentnym chłopakiem, zdolnościami przewyższającymi kolegów i koleżanki z klasy. Bardzo opanowany i poważny jak na swój wiek. Płynnie posługuje się językiem angielskim, a jego ulubionym przedmiotem w szkole jest matematyka. W przyszłości chce zostać księgowym lub pracować w banku, a zarobionymi pieniędzmi wspomagać swoich rodziców.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
KAPANGA Purity urodziła się w 2005 roku jako czwarte z ośmiorga dzieci Państwa Fostiny i Christopher’a.
Razem z rodzicami i rodzeństwem mieszka w dwóch wynajętych pokojach w skromnych warunkach lokalowych. Matka, Fostina, jest sprzątaczką w domu zamożniejszych ludzi, otrzymując skromne wynagrodzenie. Ojciec – Christopher, jest pracownikiem fizycznym w ekipie budującej drogi.
Najstarsza siostra Purity pracuje, usamodzielniła się, ale nie ma jeszcze męża. Wszyscy pozostali chodzą do szkoły, są na różnych poziomach edukacji.
Purity uczy się w pierwszej klasie szkoły podstawowej St Joseph na terenie naszej parafii. Ma 9 lat. Ze wszystkich przedmiotów, najbardziej lubi uczyć się SDS (Social Development Studies). Jest dobrą i grzeczną dziewczyną. Po zajęciach pomaga w obowiązkach domowych, jest odpowiedzialna za przygotowanie kolacji dla swojej rodziny. Zapytana o to, co chce robić w przyszłości, odpowiada, że marzy o kontynuacji nauki w kierunku medycznym. Chciałaby zostać pielęgniarką, aby w przypadku choroby bliskich jej osób, móc jej pomóc.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 4
Mwansa Michael urodził się w 2004 roku, jako ostanie, najmłodsze z siedmiorga dzieci w rodzinie. Od trzech lat jest sierotą…
W 2011 roku, w wyniku wypadku samochodowego, zmarli obydwoje jego rodzice zostawiając swoje dzieci sierotami. Najstarsza siostra obecnie ma 25 lat, od kilku lat ma męża, na dniach spodziewają się dziecka. Opiekę prawną nad dziećmi po tragicznym wypadku Państwa Mwansa przejęła ich ciotka – siostra matki, która ma ósemkę własnych dzieci… Ciotka nie ma stałego zatrudnienia. Stara się dorobić na utrzymanie licznej rodziny produkcją i sprzedażą tradycyjnego afrykańskiego trunku. Wujek pracuje na farmie, położonej kilkanaście kilometrów od Lusaki, w wiosce Chilongolo, to on jest głównym źródłem utrzymania dla szesnastoosobowej rodziny… Nawet dla rodziny o średnich zarobkach byłoby to trudne zadanie, co dopiero dla kogoś, kto ma minimalne wynagrodzenie… Nie jest to łatwe. Rodzina mieszka w Compandzie John Laing. Compand jest jednostką zamieszkania zbiorowego o skrajnie ubogich warunkach mieszkaniowych. Długie, parterowe murowane budynki, wyglądem przypominające budynki gospodarcze, składają się z modułów o wymiarach 3 x 4 m. Zdarza się, że w pojedynczym module, na 12 m2, w jednym lub w dwóch pokojach, mieszka 10 i więcej osób, tak jak w przypadku naszej rodziny.
Część rodzeństwa Michael’a skończyła szkołę podstawową, dalej, ze względu na brak możliwości finansowych, nie kontynuują nauki.
Michael ma 10 lat. Programem MAYO został objęty tuż po tragicznym wypadku, a obecnie, dzięki wsparciu finansowemu darczyńcy, uczy się w trzeciej klasie szkoły podstawowej im. Św. Józefa przy naszej parafii. Jego ulubionym przedmiotem jest matematyka, przydatna, chociaż nie związana z jego planami na przyszłość. Kiedy dorośnie chce pracować w zawodzie lekarza. Jest cichym, spokojnym i grzecznym chłopakiem. Często z troską wspomina o swoim rodzeństwie…
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
MOONGA Rachel urodziła się w 2008 roku. Mieszka razem z matką i trójką młodszego rodzeństwa w dwóch wynajętych pomieszczeniach przy Makeni Road, niedaleko naszej parafii. Najmłodszy chłopiec ma 4 lata.
Ojciec Rachel kilka lat temu zostawił rodzinę, przeprowadził się do wioski Kasempa, gdzie pracuje, ale dziewczyna nie wie, gdzie dokładnie. Utrzymuje sporadyczny kontakt ze swoją rodziną. Czasem ich odwiedza. Matka Rachel – Christine, nie ma stałego zatrudnienia. Chcąc poprawić swoją i dzieci sytuację finansową, zaczęła edukację w college’u. W przyszłości chce zostać kwalifikowaną nauczycielką. Obecnie na opłacenie własnej i dzieci edukacji zarabia wykonując drobne prace na zlecenie. Jej wynagrodzenie nie jest wysokie, a edukacja w tutejszych warunkach jest dość kosztowna…
Rachel ma 6 lat i jest w pierwszej klasie szkoły podstawowej św. Józefa przy naszej parafii. To dopiero początek jej edukacji, ale dziewczyna jest chętna do zdobywania wiedzy na kolejnych etapach. Chce kontynuować naukę, aby w przyszłości zostać pielęgniarką. Jest drobną, wysoką jak na swój wiek i szczupłą dziewczynką. Na jej małej buźce dominuje uśmiech i radosne oczy…
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
HANGOMA Melody urodziła się w 2007 roku jako pierwsze z trojga dzieci Państwa Obrain i Bridget.
Jej obydwoje rodzice żyją. Matka Melody – Bridget, nie pracuje, zajmuje się domem, opiekuje się swoją najmłodszą córką, która ma dopiero 2 latka. Ojciec – Obrain, jest stróżem. Pięcioosobowa rodzina mieszka w małym budynku gospodarczym na terenie zakładu pracy ojca, skromnie przystosowanym do warunków mieszkaniowych. Jej jedna młodsza siostra rok temu dołączyła do parafialnego oddziału przedszkolnego.
Melody jest niezwykle pogodną dziewczyną, radosną z ogromnym ładunkiem pozytywnej energii. Na dzień dzisiejszy Melody ma 7 lat i dzięki wsparciu darczyńcy, uczy się w 1 klasie podstawowej w St Joseph School, na terenie naszej parafii. Jej ulubionym przedmiotem jest język angielski. Zapytana o przyszłość, jej potrzeby i marzenia, odpowiada, że jej największym marzeniem jest zawód nauczyciela. Chce uczyć najmłodsze dzieciaki w szkole.
SZKOŁA PODSTAWOWA ŚW. JÓZEFA – KLASA 2
MAZUBA Peter urodził się w 2004 roku jako trzecie z pięciorga dzieci Państwa Peter i Purity.
Peter pochodzi z bardzo biednej rodziny. Urodziła się w wiosce Mazabuta, oddalonej kilkadziesiąt kilometrów od Lusaki. Ojciec Mary, Pan Peter, pracuje na własnej farmie, matka jest sprzątaczką w domu zamożniejszych ludzi. Aby dać szansę i ułatwić dzieciom dostęp do szkoły, zdecydowali się oddać swoje dzieci pod opiekę babci, która mieszka w Lusace. Na dzień dzisiejszy rodzice nie wspierają finansowo edukacji swoich dzieci. Pieniądze, które zarabiają w Mazabuka inwestują we własną farmę, z której w przyszłości chcieliby utrzymywać rodzinę.
Babcia Petera – Loveness, jest sprzątaczką w domu zamożnych ludzi. To właśnie tutaj, w pomieszczeniach dla służby, mieszka razem ze swoim mężem i wnukami. Dziadek – Pan Tembo, pracuje jako mechanik. Niewielkie wynagrodzenie dziadków nie w pełni pokrywa koszty związane z edukacją wnuków. Najstarsza siostra Petera ma 20 lat, jest w 11 klasie szkoły średniej. Na swoją edukację zarabia sama pracując w weekendy przy ręcznym praniu ubrań. Najmłodszy z rodzeństwa jest brat Petera, obecnie w wieku 5 lat, dołączył do oddziału przedszkolnego.
Peter jest grzecznym chłopakiem. Jest wdzięczny swojemu darczyńcy i babci za możliwość edukacji jaką od nich otrzymał. Może nie jest ‘orłem’, ale stara się. Jest obowiązkowy i pracowity. Jego ulubionym przedmiotem jest język angielski. W przyszłości marzy o podjęciu dalszej nauki a docelowo pracy w zawodzie lekarza. Chce pomagać chorym ludziom.










































































